AFVALLEN, LIJNEN OF AFSLANKEN? MET DIEET OF ZONDER DIEET?

Boektitel: Het South Beach dieet
Ondertitel: De manier om snel en gezond gewicht te verliezen
Auteur(s): Arthur Agatston

Beoordeling van Meijke van Herwijnen

Samenvatting

Het South Beach dieet bestaat uit drie fases. In fase 1 eet je alleen vlees (waaronder kip en kalkoen), vis, schaaldieren, groente, eieren, kaas, noten en olijfolie. Alle koolhydraatrijke voeding wordt vermeden. De belofte is dat je 3,5 tot 6 kilo afvalt. Na 14 dagen ga je naar fase 2, waarbij ook wat fruit en volkoren granen toegestaan zijn. Fase 3, die je start als je op je streefgewicht bent, is de onderhoudsfase. Je mag nu ook andere producten met koolhydraten erin, zoals zilvervliesrijst en meergranenbrood, maar blijft snelle koolhydraten vermijden.

Kom je op een gegeven moment weer aan omdat je je teveel vrijheden hebt gepermitteerd, dan ga je weer even naar fase 1 om op je gewicht terug te komen.

Ruim de helft van het boek bestaat uit menuplannen en recepten.
Agatston heeft dit dieet ontwikkeld omdat hij de vetarme diëten die er waren niet effectief genoeg vond. Omdat hij zich zorgen maakte over de gezondheid van zijn patiënten, is hij naar alternatieven gaan zoeken. Het uitgangspunt van zijn aanpak is dat je ‘slechte’ koolhydraten (de koolhydraten die snel in je bloed worden opgenomen) moet vermijden omdat die leiden tot insulineresistentie, (pre)diabetes en hart- en vaatziekten. Daarnaast vond hij het belangrijk dat het plan goed uit te voeren was door mensen en dat het menu een goede voedingswaarde had. De menu’s en recepten zijn opgesteld in samenspraak met Marie Almon, het hoofd klinische dieetkunde uit zijn ziekenhuis.

Naast het eetplan geeft Agatston de volgende aanvullende adviezen: beweeg elke dag door 20 minuten te lopen of zwemmen en aan gewichtstraining te doen. Neem elke dag een aspirine, een statine (medicijn dat cholesterolaanmaak blokkeert in de lever), een multivitamine en een visoliecapsule (omega 3). En vraag je arts om geavanceerder bloedtests (o.a. specifiek voor LDL-soort) en een EBT scan.

Bestel dit boek bij een internetboekhandel

Achtergrond van de auteur

Arthur Agatston is cardioloog. Hij is gespecialiseerd in beeldweergave van hart en bloedvaten en werkt daarmee aan het voorkomen van hart- en vaatziekten.

Schrijfstijl

Vriendelijk, duidelijk.

Welke positieve dingen biedt het boek?

• Agatston gaat ervan uit dat mensen menselijk zijn en een haalbare aanpak nodig hebben. Hij gaat ook door de toon waarop hij schrijft ‘naast je staan’ in plaats van boven je.
• Hij spreekt ook respectvol over de andere diëten, zelfs als hij uitlegt waarom ze niet goed genoeg werken in zijn ogen. Hij geeft aan dat mensen als Atkins ervoor gezorgd hebben dat de voedingswetenschap gepopulariseerd werd en dat dat hard nodig was om mensen iets te kunnen bijbrengen.
• Er wordt aangegeven dat je geen honger hoort te hebben, omdat dat je alleen maar in de problemen zal brengen.
• Agatston wijst erop dat producten die ‘light’ of ‘mager’ zijn, meestal extra suiker bevatten om het verwijderde vet te compenseren en dus geen gezonde keuze zijn.
• Een veel voorkomend probleem wordt genoemd: een dip rond een uur of drie, vier ’s middags. Dan moet je volgens Agatston dus ook iets te eten nemen.
• Je mag vanaf het begin groenten blijven eten. Producten met koolhydraten erin (zoals volkoren granen) worden al snel weer geïntroduceerd. En als je de fases keurig volgt, verwacht ik dat je toe kunt werken naar een gezond voedingspatroon.
• De recepten zien er best lekker uit en niet moeilijk.
• Je wordt gestimuleerd om niet alleen de menu’s te volgen, maar ook zelf creatief te zijn. Voorbeeld: wraps maken met een slablad in plaats van een tarwetortilla.
• Mooi voorbeeld van hoe inzichten kunnen veranderen (en zullen blijven veranderen, geeft Agatston toe): als je een ontbijt neemt van eieren met spek, toast, gebakken aardappels, koffie en sinaasappelsap, wat zijn dan de gezonde elementen? Voorheen zei men: de toast en het sinaasappelsap, wellicht ook de aardappels. Nu zegt een groeiende groep: de eieren met spek.
• Er is aan het eind een interview met Agatston toegevoegd met wat vragen over de vertaling naar de Nederlandse situatie.
• Het boek is in 2003 verschenen en nu nog steeds populair, wat erop wijst dat het meer is dan een kortdurende hype.

Wat zijn de beperkingen?

• Bij ontbijt, lunch en diner wordt ervan uitgegaan dat je een maaltijd klaarmaakt en vaak zelfs kookt. Bij de lunch zal dit voor mensen met een baan buitenshuis het nodige geregel vragen en soms zelfs lastig zijn (bijvoorbeeld als je je soep de dag ervoor al moet maken en dan koud op moeten eten op je werk?).
• Bovendien: als iemand bereid is om elke dag drie keer een (nieuw) recept klaar te maken voor zijn maaltijden, maakt dat de kans al heel groot dat hij gaat afvallen. Hij is namelijk bewust met zijn eetpatroon bezig. Wellicht is het succes van zo’n dieet dan niet echt meer afhankelijk van koolhydraatarm eten.
• De dagmenu’s bevatten niet veel calorieën. Het ontbijt van dag 1 van fase 1 bevat meteen maar zo’n 100 calorieën. Dit kan ervoor zorgen dat je snel afvalt – maar ook dat je snel weer aankomt als je niet volhoudt. Ook in fase 3 (de onderhoudsfase) zijn de voorbeeldmenu’s nog steeds caloriearm.
• Ik vond de opbouw van het boek rommelig. Instructies, achtergrondinformatie en praktische toelichting staan door elkaar. Bij fase 1 en 2 staat pas na de maaltijdplanner wat het idee van de fase is, zodat mensen die uitleg misschien niet eens zien. Bij fase 3 staat helemaal geen overzicht van je richtlijnen/uitgangspunten.
• Als je fase 3 niet goed genoeg beheerst en weer aankomt, is de instructie om weer opnieuw te beginnen. Zo adviseer je iemand feitelijk om zijn hele leven te jojo’en.
• Er wordt aangegeven dat het niet de bedoeling is dat je honger hebt, maar niet iedereen weet zijn honger goed te voelen en in te schatten. Daarbij worden bij de recepten gewoon hoeveelheden aangegeven die je klaarmaakt. Voor een man van 1.93m dus evenveel als voor en vrouw van 1.54m lang? Wat moet je doen als het niet genoeg is, of teveel? En waarom verdwijnen de tussendoortjes in fase 3? Hoor je dan ineens geen honger meer te hebben tussen je drie maaltijden door?
• Als cardioloog lijkt Agatston zich vooral te richten op het voorkomen van hart- en vaatziekten en aanverwante problemen. Het adviseert zelfs dagelijks medicijnen te gaan slikken ter preventie. Veel mensen die een dieetboek kopen hebben andere doelen (bijvoorbeeld er aantrekkelijk uitzien). En of een Nederlandse arts er nu op zit te wachten dat een patiënt binnenkomt met een boodschappenlijstje van Dr. Agatston?
• Ook aan onderwerpen die niet met bloedwaarden te maken hebben, maar wel met overgewicht, wordt weinig aandacht besteed. Het boek vermeldt wel redenen waardoor het mis kan gaan (met name ongeduld, veel reizen en slecht eten, emotie-eten), maar geeft niet aan hoe je daarmee om moet gaan. Feitelijk wordt er gezegd: dan moet je gewoon beter volhouden.

Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?

• Als je meer wilt weten over de voordelen van afvallen met een eiwitrijk, koolhydraatarm dieet.
• Als je je ‘suikerverslaafd’ voelt en een manier zoekt om de lichamelijke drang om veel koolhydraten te eten te verminderen.
• Als je gewichtsprobleem als (belangrijke) oorzaak heeft dat je niet weet hoe je een gezonde voeding moet samenstellen waar je je honger mee kunt stillen.
• Als je behoefte hebt aan een menuplan met eiwitrijke, koolhydraatarme gerechten die lekker smaken en niet moeilijk te bereiden zijn.
• Als je bereid bent drie maaltijden per dag voor jezelf klaar te maken of voor te bereiden, waarbij je meestal ook moet koken/bakken.
• Als je houdt van eieren, mager vlees, vis, groente en ricotta.

Wanneer waarschijnlijk niet?

• Als je niet eiwitrijk of koolhydraatarm wilt eten.
• Als je jezelf nooit weet te motiveren om menusuggesties te volgen.
• Als je geen zin, geen tijd of geen mogelijkheden weet te realiseren om voor ontbijt, lunch en diner de voorgestelde gerechten te bereiden.
• Als je na een dieet altijd weer terugvalt in je oude gewoontes.
• Als je te zwaar bent omdat je je gezonde keuzes nooit volhoudt door dingen die er om je heen gebeuren of omdat je niet goed kunt omgaan met jezelf of je emoties.
• Als je op zoek bent naar een dieet dat je manier van denken en omgaan met jezelf verandert.

Bestel dit boek bij een internetboekhandel