Tag archief: gezonde voeding

Boekbeoordeling: Eet meer! van Karine Hoenderdos

Cover Het geheim van slanke mensen - Mieke KostersBoektitel: Eet meer!

Ondertitel: Lekker in je vel met PuurGezond – Met 70 recepten en 14 dagmenu’s

Auteur(s): Karine Hoenderdos

Beoordeling van Meijke van Herwijnen

Samenvatting

‘Eet meer!’ legt de filosofie van PuurGezond uit: onbewerkt en volwaardig eten kiezen om jezelf te voeden. Je leest waarom dat werkt, wat het je oplevert en hoe je het aanpakt. Er is niets verboden; je concentreert je juist op wat je wél binnen wilt krijgen. Je zoekt je eigen patroon en let op of het haalbaar is en of het eten je goed smaakt. Daarnaast wordt uitgelegd hoe je ook rekening kunt houden met je omgeving (het milieu, de wereld) en er is aandacht voor een gezonde leefstijl. Alleen gezond eten maar verder niet goed voor jezelf zorgen, is immers geen echte oplossing. De grootste kracht van het boek zit in de 70 ondersteunende recepten. Er staan ook veertien dagmenu’s in het boek voor degenen die het fijn vinden om een programma te kunnen volgen.

Bestel dit boek in onze webwinkel

Achtergrond van de auteurs

Karine Hoenderdos is diëtist en journalist/schrijfster. Ze is goed op de hoogte van actuele ontwikkelingen en mengt zich veel in wetenschappelijke discussies over voeding.

Schrijfstijl

Vlot; de lezer wordt persoonlijk aangesproken.

Welke positieve dingen biedt het boek?

  • De foto’s en de vormgeving zorgen dat je direct zin krijgt in gezond en smaakvol eten.
  • De adviezen zijn gebaseerd op de wetenschappelijke standpunten over wat mensen aan voedingsstoffen nodig hebben, maar geven je de ruimte om zelf te kiezen welke voedingsmiddelen je wilt gebruiken.
  • Je krijgt adviezen over wat de beste keuzes zijn, maar het blijft wel praktisch (bijvoorbeeld: haal je fruit goedkoper op de markt of bij de Turkse winkel; biologisch is niet verplicht).
  • De aanbevelingen zijn vooruitstrevender dan die van het Voedingscentrum (wat natuurlijk ook kan als je onafhankelijk diëtist bent). De recente inzichten over wat goed is, zijn erin verwerkt.
  • De recepten zijn lekker, gemakkelijk te maken en hoewel ze je helpen om ook eens wat anders te eten, bevatten ze ‘gewone’ ingrediënten uit de supermarkt.
  • Je krijgt volop ideeën hoe je meer groente, fruit en peulvruchten kunt eten.
  • Er wordt aandacht besteed aan hoe je het kunt aanpakken als je bepaalde dingen niet of weinig wilt gebruiken (bijvoorbeeld melk, koolhydraten).
  • Achterin staan 88 leuke tips, een soort grabbelton voor steeds nieuwe inspiratie.

Wat zijn de beperkingen?

  • De bereidingstijd van de recepten staat niet vermeld, zodat je niet altijd kunt inschatten of je genoeg tijd hebt om het klaar te maken of hoe laat het klaar zal zijn.
  • Je kunt bij elk hoofdstuk beginnen met lezen, wat wel als effect heeft dat er herhalingen van informatie staan hier en daar.
  • De hoeveelheid vlees en vis per persoon in de recepten sluit niet altijd aan bij wat je dagelijks maximaal zou moeten eten volgens de aanbevelingen in het boek.

Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?

  • Als je op zoek bent naar haalbare ideeën om lekkerder en gezonder te eten.
  • Als je behoefte hebt aan inspiratie om gezond te gaan eten en leven.
  • Als je nieuwe gezonde recepten zoekt.
  • Als je wegwijs gemaakt wilt worden in alle voedingsadviezen om goede keuzes te kunnen maken.

Wanneer waarschijnlijk niet?

  • Als je al weet hoe je onbewerkt en PuurGezond moet eten en geen nieuwe recepten nodig hebt.
  • Als je gericht met andere leefstijlonderwerpen dan voeding aan de slag wilt.
  • Als je een goeroe met strikte richtlijnen zoekt.
  • Als je probleem is dat je de neiging hebt om je te buiten te gaan aan gezond en zelfgemaakt eten.

Bestel dit boek in onze webwinkel

Boekbeoordeling: De voedselzandloper

Cover De voedselzandloper - Kris VerburghBoektitel: De voedselzandloper

Ondertitel: Over afvallen en langer jong blijven

Auteur(s): Kris Verburgh

Beoordeling van Meijke van Herwijnen

Samenvatting

In ‘De voedselzandloper’ geeft Kris Verburgh een nieuw schema om te bepalen wat je wel moet eten en wat niet. Zijn doel daarbij is dat je langer leeft zonder gezondheidsproblemen (een bijwerking is dat je afvalt als je te zwaar bent). In de bovenste driehoek van de zandloper staan de dingen die je zo min mogelijk moet eten, met als belangrijkste producten:

  1. suikerhoudende dranken, melkproducten
  2. brood, aardappelen, pasta en rijst
  3. fastfood, rood vlees
  4. suikerhoudende producten
  5. omega-6-rijke olie, margarine, boter, zout, suiker
  6. medicijnen.

In de onderste driehoek staan de producten die hij aanbeveelt ter vervanging en die dus je basisvoeding moeten vormen:

  1. water, groene/witte thee, plantaardige melk, koffie, versgeperst sap
  2. havermoutpap, peulvruchten, paddenstoelen, fruit, groente
  3. vette vis, gevogelte, eieren, kaas, tofoe, quorn
  4. zwarte chocolade, noten, sojapap, sojayoghurt
  5. suikervervangers, gezonde smaakversterkers, gezonde oliën
  6. voedingssupplementen

In het boek licht Kris Verburgh vervolgens toe op welke onderzoeken hij deze aanbevelingen baseert.

Bestel dit boek bij een internetboekhandel

Achtergrond van de auteur

De Belg Kris Verburgh (1986) is opgeleid tot basisarts. Hij werkt als onderzoeker, schrijver en spreker. Hij heeft een brede belangstelling voor wetenschap (evolutie, het universum, de basis van het leven).

Schrijfstijl

Inhoudelijk gericht. Vrij veel theoretische uitleg, meestal wel toegankelijk gegeven.

Welke positieve dingen biedt het boek?

  • Een pleidooi om minder symptomen te bestrijden (b.v. met medicatie) en een betere basis te leggen voor een goede gezondheid. Inclusief indringende beschrijvingen van wat er met je lichaam gebeurt als je er niet goed voor zorgt.
  • Een uitleg dat je geen conclusies kunt trekken op basis van een enkel onderzoek, waarvan je de kwaliteit niet kent (wat in de media regelmatig gebeurt).
  • Een duidelijke stelling: je moet je boodschap niet afzwakken, alleen maar omdat je bang bent dat mensen de waarheid te ingewikkeld of te moeilijk vinden.
  • Een overzicht van de uitkomsten van gerenommeerd onderzoek naar specifieke product(groep)en: wat is wel of niet gezond om (veel) te eten?
  • Een eenvoudige samenvatting van de aanbevelingen: het plaatje van de voedselzandloper (in het boek op p. 39, niet dat op de kaft!).
  • De bevlogenheid van de auteur om mensen te laten zien wat ze kunnen verbeteren.

Wat zijn de beperkingen?

  • Na een betoog dat goeroes te vaak een versimpelde onderbouwing geven bij hun theorie en dan net doen alsof ze het ei van Columbus hebben gevonden, doet Kris Verburgh min of meer hetzelfde: hij geeft aan dat een zandloper die aangeeft wat je wel en niet moet eten dé oplossing is. Terwijl hij niet onderzoekt of het bijvoorbeeld slim is om mensen steeds onder de neus te wrijven wat ze niet mogen eten en of dit model goed werkt. Hij heeft het model gewoon bedacht en uitgetekend. Er staan meer redeneringen in het boek die niet goed zijn onderbouwd of uitgewerkt (bijvoorbeeld: olifanten eten ook nooit vlees en die zijn ook sterk – ja, maar een tijger gaat dood als hij geen vlees meer eet en mensen hebben niet hetzelfde spijsverteringsstelsel als een olifant of een tijger). De losse onderzoeksuitkomsten over producten kunnen kloppen, maar daarmee is niet het voedingspatroon dat Kris Verburgh aanbeveelt als geheel ook onderbouwd.
  • De instructies uit het boek zijn weliswaar eenvoudig geformuleerd, maar voor veel mensen niet eenvoudig of aantrekkelijk om toe te passen: elke dag havermout voor je ontbijt en als tussendoortje, lunchen en dineren met peulvruchten en groente. De basis van het standaard Nederlandse voedingspatroon voortaan afzweren: producten met melk, tarwe en suiker erin.
  • De uitleg in het boek gaat over wat je wel en niet moet eten. Je krijgt geen hulp hoe je dat voor elkaar moet krijgen als jouw inwendige impulsen en je omgeving je continu verleiden om de verkeerde dingen te eten.
  • Bij het inventariseren wat je wel en niet moet eten, gaat Kris Verburgh uit van gepubliceerde, gerenommeerde onderzoeken. Hij benadrukt ook vaak dat hij arts is. Deze combinatie kan je de indruk geven dat dit boek ‘de’ waarheid bevat, terwijl er nog veel onbekend is over voeding en de werking van ons lichaam.
  • Er staat behoorlijk wat biologie- en scheikundeuitleg in het boek. Als je die niet goed kunt of wilt volgen, bestaat de kans dat je met losse feiten aan de haal gaat en je eigen keuzes niet goed kunt onderbouwen.
  • Hier en daar schept de informatie verwarring, bijvoorbeeld: de glycemische index van producten moet onder de 50 zijn. Volkorenbrood heeft 40, maar dat moet je toch niet nemen? Als je je stofwisseling verhoogt, slijt je sneller. Betekent dat, dat een langzame stofwisseling goed is? Of: oligosacchariden hebben een grotere impact op je insulinehuishouding dan polysacchariden. Maar ik moet wel fruit nemen en geen aardappels?

Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?

  • Als je ongezond eet en wilt dat iemand je toespreekt dat je daar verandering in moet brengen.
  • Als je een overzicht wilt van wat je volgens onderzoek beter wel en beter niet (veel) kunt eten.
  • Als je zoekt naar natuurlijke manieren om bepaalde klachten te verminderen, bijvoorbeeld bij darmklachten of vermoeidheid.
  • Als je het leuk vindt om je te verdiepen in gezonde voeding en de achtergronden daarbij.
  • Als je het de moeite waard vindt om aandacht en tijd te besteden aan je eigen voeding.

Wanneer waarschijnlijk niet?

  • Als je met andere mensen mee wilt blijven eten die een ‘gewoon’ Nederlands voedingspatroon hebben.
  • Als je al een lange lijst met verbeterpunten hebt voor jezelf, maar het steeds maar niet doet.
  • Als je het lastig vindt om veel te veranderen aan je voedingspatroon.
  • Als je feitelijke informatie (biologie, scheikunde) te droog vindt om je in te verdiepen en een ‘makkelijk’ boek wilt.
  • Als je al teveel feiten over voeding hebt gehoord en daar niets aan toegevoegd wilt zien, vooral geen dingen die strijdig zijn met wat je eerder hebt gehoord.

Bestel dit boek bij een internetboekhandel

Boekbeoordeling: Gezond eten, gewoon doen

Cover Gezond eten gewoon doenBoektitel: Gezond eten gewoon doen
Ondertitel: Goede voeding volgens de wetenschap
Auteur(s): Frans Kok en Broer Scholtens

Beoordeling van Meijke van Herwijnen

Samenvatting

Het boek wil de feiten op een rij zetten over eten en diëten. Allereerst wordt een uitleg gegeven waarom snelle diëten niet werken. Er zijn volgens de auteurs geen betrouwbare onderzoeksgegevens waaruit blijkt dat koolhydraatarme/eiwitrijke diëten of vetarme diëten met weinig calorieën erin mensen blijvend helpen afvallen. Dit komt doordat er te weinig voedingsstoffen in het menu zitten om gezond te blijven en omdat mensen het (mede daardoor) niet volhouden en gewoon weer aankomen. Een gezonde, haalbare en blijvende manier om af te vallen is om het geleidelijk te doen door 200 tot 250 kcal per dag minder te gaan eten. Daarmee zou je ongeveer een kilo per maand afvallen.

Om te bepalen of je wel of niet te zwaar bent, worden in het boek de Body Mass Index (BMI) en het meten van buikvet uitgelegd. Ook het ontstaan en vullen van vetcellen en de rol van erfelijkheid worden toegelicht. Er wordt kort uitgelegd hoe belangrijk bewegen is en de beweegladder wordt getoond, zodat je kunt zien hoeveel of hoe vaak je zou kunnen bewegen om fit te worden en te blijven.

Daarna komen de verschillende voedingsstoffen aan de orde: water, vetten, koolhydraten, eiwitten, vitamines en mineralen. Je hebt ze allemaal nodig om je lichaam gezond te houden. Om ze een goede plek te geven in je eetpatroon, wordt een hulpmiddel aangeboden: de voedselpiramide. De basis wordt gevormd door goede leefgewoontes, vervolgens is de volgorde: 1. eet dagelijks veel groente en volkoren graanproducten, kies voor plantaardige vetten, 2. kies voor gezonde bronnen van eiwitten en neem daar niet teveel van en 3. eet slechts bij uitzondering producten met veel (dierlijk) vet, suiker en alcohol erin.

In het boek is een praktijkexperiment opgenomen waarbij Frans Kok een maand lang wat ongezonder en meer eet dan anders en wat minder beweegt en vervolgens een maand gezond eet volgens de piramide en daarbij weer zijn normale beweegpatroon oppakt. De bedoeling is om te illustreren hoe je lichaam kan reageren op een relatief bescheiden verandering in je leefgewoontes. Er wordt een uitleg gegeven over verschillende soorten voedingsonderzoek en wat je daaraan hebt: interventiestudies, epidemiologisch onderzoek en fundamenteel onderzoek. Een goed voedingsadvies is gebaseerd op alle relevante onderzoeken, niet op een enkel kortdurend onderzoek.

Hoewel dit boek begint bij het onderwerp diëten en afvallen, willen de schrijvers uiteindelijk laten zien dat gezond eten leidt tot langer gezond blijven. Helaas houden mensen zich niet goed aan de richtlijnen, al denken veel mensen zelf wel dat ze gezond eten. Dat komt omdat er veel ‘verkeerd’ eten wordt aangeboden in onze omgeving en omdat we zelf ook graag die dingen kiezen. Uit onderzoek komt naar voren dat mensen hun eigen gebrek aan zelfbeheersing en de verleidingen in de supermarkt als grote hindernissen zien. De supermarkten zijn bezig met ‘gezonde logo’s’, maar hebben ook economische belangen.

Het boek sluit af met tien gemakkelijk te maken voorbeeldrecepten, waarbij gezonde keuzes worden toegepast (bijvoorbeeld veel groente, volkoren producten).

Bestel dit boek bij een internetboekhandel

Achtergrond van de auteur

Frans Kok is hoogleraar Voeding en Gezondheid aan Wageningen Universiteit. Broer Scholtens is wetenschapsjournalist.
(Noot van Meijke: toch een beetje bijzonder, het boek beoordelen van de hoogleraar die je je universiteitsdiploma heeft uitgereikt…)

Schrijfstijl

Duidelijk, feitelijk en no-nonsense. .

Welke positieve dingen biedt het boek?

  • Het ordent veel gegevens en basisinformatie over voeding(sonderzoek) en doet dat op een duidelijke, maar niet kinderachtige manier.
  • Op pagina 60/61 staan twee foto’s met een verzameling voedingsmiddelen: de ene niet zo gezond, de ander wel. Ze zien er op het eerste gezicht niet zo verschillend uit, maar als je goed gaat kijken ga je zien waar het hem in zit.
  • Je krijgt inzicht in hoe voedingsonderzoek werkt, ook door het voorbeeldexperiment. Dat kan je helpen bij je beoordeling als je een nieuw dieet tegenkomt waar bij wordt vermeld dat het wetenschappelijk onderbouwd is (wat tegenwoordig veel diëten en boeken claimen).
  • Ik ben verrast dat het maar 10 euro kost.

Wat zijn de beperkingen?

  • Bij de titel van het boek vroeg ik me af of er bedoeld werd: gezond eten is een kwestie van normaal doen, of juist: je moet gewoon gezond gaan eten. Ik vermoed dat laatste. Nu weet ik dat heel veel mensen het lastig vinden om gezond te eten, zelfs als ze weten wat ze zouden moeten eten. Dat krijgt in het boek relatief weinig aandacht. En de titel draagt dan niet echt bij aan het imago van de voedingswetenschappers (‘die geleerde mensen die zo makkelijk zeggen wat ik moet doen, terwijl dat mij gewoon niet lukt en daar helpen ze me dan niet bij’). De ondertitel was misschien passender geweest als titel.
  • ls dit boek mensen moet uitnodigen om van modediëten af te stappen, geeft het volgens mij te weinig houvast. Modediëten bieden vaak een concrete instructie en een belofte dat alles goed gaat komen. Daar hebben mensen ook behoefte aan, dus kun je niet zeggen dat ze dat op moeten geven en in ruil daarvoor dingen uitleggen die ze ook bij het Voedingscentrum kunnen vinden.
  • Anders gezegd: er zit een kloof tussen wat de meeste mensen willen (in korte tijd flink afvallen zodat je er slank uitziet) en wat professionals en instanties willen (gezondheidswinst boeken en risicofactoren verlagen). Ook dit boek richt zich op gezondheidswinst, waardoor het voor iemand die wil afvallen, waarschijnlijk geen aansprekend boek is.
  • In blauwe kadertjes worden mythes ontkracht, maar de kopjes geven de mythe weer (bijvoorbeeld ‘Pinda’s zijn ongezond’), waardoor je kunt denken dat het een advies of een weetje is, in plaats van een mythe die weerlegd wordt. Zeker als je niet goed leest.
  • Mensen eten minder groente dan wordt aanbevolen. Ze vinden andere dingen lekkerder of aantrekkelijker. Bij de recepten aan het eind lijkt het erop dat de kok en/of de fotograaf ook moeite had om de gezonde keuzes vol te houden, want bij de meeste gerechten staat maar weinig groente op de foto. Terwijl die wel in de ingrediëntenlijst staat.

Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?

  • Als je goede, feitelijk onderbouwde achtergrondstukjes wilt lezen over afvallen, de werking van het lichaam en gezondheid en ziekte.
  • Als je wilt weten wat de huidige gangbare, westerse inzichten zijn over gezonde voeding en afvallen.
  • Als je feiten en cijfers wilt hebben over diëten, overgewicht en voeding.
  • Als je een nieuw dieet overweegt dat je kritisch wilt beoordelen op basis van breed geaccepteerde inzichten uit de voedingswetenschap.

Wanneer waarschijnlijk niet?

  • Als je een afslankmethode of zelfhulpboek zoekt.
  • Als je wel weet wat gezond eten is, maar het steeds niet doet.
  • Als je de richtlijnen van het Voedingscentrum al kent.

Bestel dit boek bij een internetboekhandel