Hoera voor pakjes en zakjes?
Rosanne Hertzberger hield in NRC afgelopen zaterdag een vurig pleidooi voor voedseltechnologie en kant-en-klaar producten. Met zo’n tegengeluid ben ik altijd blij, want het helpt om zo scherp mogelijk te formuleren wat het belang is van zelf koken en onbewerkte producten kopen. Een paar overwegingen voor de mensen die nog eens willen nadenken over wat ze het liefst eten.
De beste startvraag is misschien wel: wat zou een goede reden zijn om voedsel te kopen dat je niet of nauwelijks hoeft te bereiden? Er komen drie antwoorden in me op. Het eerste is: dat scheelt tijd. Een prima reden als je je tijd aan andere dingen wilt besteden die je gelukkig maken, bijvoorbeeld contact met je gezin, je partner of je vrienden. Ervaring leert, dat dat niet is wat mensen doen als ze hun magnetronmaaltijd hebben opgewarmd. Ze gaan eerder voor de tv zitten, omdat ze te moe zijn om iets anders te doen. Ook als ze al de hele dag voor een computerbeeldscherm hebben gezeten. Het effect: ze raken nog vermoeider. Eten bereiden zou een goede ontspanning kunnen opleveren na een dag achter de computer. Misschien kun je het zelfs samen met iemand doen en intussen praten over dingen die je bezighouden.
Een ander argument voor de aankoop van voorbewerkte producten: die smaken lekkerder. De industrie weet namelijk precies wat de gemiddelde consument de optimale smaak vindt en die wordt zorgvuldig gecreëerd. Een mogelijk nadeel: alle smaken kunnen op elkaar gaan lijken (kinderen die je suikerwater laat proeven, zeggen dat het naar aardbei smaakt!). En als je veel smaakversterkers binnenkrijgt, smaakt eten zonder die middelen al snel flauw. Je hebt dus steeds meer hulpstoffen nodig.
Het derde argument: het is gemakkelijker. En vaak is het fijn als je leven makkelijk is, vooral bij de dagelijkse routines. Maar als het altijd makkelijk is, leer je niets en krijg je minder zelfvertrouwen en minder inzicht. Zo kun je bijvoorbeeld gaan denken dat het een uur duurt om aardappelpuree te maken. Aardappels zijn na twintig minuten gaar! Een paar keer prakken met de stamper, beetje melk, beetje boter, klaar.
Wat ik misschien wel het grootste risico vind, is dat mensen het idee krijgen dat eten maken en opeten een sluitpost is. Iets wat zo min mogelijk tijd, energie en aandacht moet kosten. Terwijl we toch al zo weinig aandacht besteden aan de behoeftes van ons lichaam en almaar met ons hoofd bezig zijn. Ik ben geen liefhebber van koken, maar wel van goed eten en van goed zorgen voor mezelf (en voor anderen die mee-eten). Daarom maak bijna elke dag zelf het avondeten klaar. In een half uur. Een ander kan een andere keuze maken. Als het maar een keuze is, en niet iets waar je ongemerkt ingerold bent door alle marketingactiviteiten van levensmiddelenproducenten.