Boekbeoordelingen: leefstijl verbeteren
In deze categorie kun je de volgende boekbeoordelingen vinden:
Tag archief: afslanken
Boekbeoordeling: Eet meer! van Karine Hoenderdos
Boektitel: Eet meer!
Ondertitel: Lekker in je vel met PuurGezond – Met 70 recepten en 14 dagmenu’s
Auteur(s): Karine Hoenderdos
Beoordeling van Meijke van Herwijnen
Samenvatting
‘Eet meer!’ legt de filosofie van PuurGezond uit: onbewerkt en volwaardig eten kiezen om jezelf te voeden. Je leest waarom dat werkt, wat het je oplevert en hoe je het aanpakt. Er is niets verboden; je concentreert je juist op wat je wél binnen wilt krijgen. Je zoekt je eigen patroon en let op of het haalbaar is en of het eten je goed smaakt. Daarnaast wordt uitgelegd hoe je ook rekening kunt houden met je omgeving (het milieu, de wereld) en er is aandacht voor een gezonde leefstijl. Alleen gezond eten maar verder niet goed voor jezelf zorgen, is immers geen echte oplossing. De grootste kracht van het boek zit in de 70 ondersteunende recepten. Er staan ook veertien dagmenu’s in het boek voor degenen die het fijn vinden om een programma te kunnen volgen.
Bestel dit boek in onze webwinkel
Achtergrond van de auteurs
Karine Hoenderdos is diëtist en journalist/schrijfster. Ze is goed op de hoogte van actuele ontwikkelingen en mengt zich veel in wetenschappelijke discussies over voeding.
Schrijfstijl
Vlot; de lezer wordt persoonlijk aangesproken.
Welke positieve dingen biedt het boek?
- De foto’s en de vormgeving zorgen dat je direct zin krijgt in gezond en smaakvol eten.
- De adviezen zijn gebaseerd op de wetenschappelijke standpunten over wat mensen aan voedingsstoffen nodig hebben, maar geven je de ruimte om zelf te kiezen welke voedingsmiddelen je wilt gebruiken.
- Je krijgt adviezen over wat de beste keuzes zijn, maar het blijft wel praktisch (bijvoorbeeld: haal je fruit goedkoper op de markt of bij de Turkse winkel; biologisch is niet verplicht).
- De aanbevelingen zijn vooruitstrevender dan die van het Voedingscentrum (wat natuurlijk ook kan als je onafhankelijk diëtist bent). De recente inzichten over wat goed is, zijn erin verwerkt.
- De recepten zijn lekker, gemakkelijk te maken en hoewel ze je helpen om ook eens wat anders te eten, bevatten ze ‘gewone’ ingrediënten uit de supermarkt.
- Je krijgt volop ideeën hoe je meer groente, fruit en peulvruchten kunt eten.
- Er wordt aandacht besteed aan hoe je het kunt aanpakken als je bepaalde dingen niet of weinig wilt gebruiken (bijvoorbeeld melk, koolhydraten).
- Achterin staan 88 leuke tips, een soort grabbelton voor steeds nieuwe inspiratie.
Wat zijn de beperkingen?
- De bereidingstijd van de recepten staat niet vermeld, zodat je niet altijd kunt inschatten of je genoeg tijd hebt om het klaar te maken of hoe laat het klaar zal zijn.
- Je kunt bij elk hoofdstuk beginnen met lezen, wat wel als effect heeft dat er herhalingen van informatie staan hier en daar.
- De hoeveelheid vlees en vis per persoon in de recepten sluit niet altijd aan bij wat je dagelijks maximaal zou moeten eten volgens de aanbevelingen in het boek.
Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?
- Als je op zoek bent naar haalbare ideeën om lekkerder en gezonder te eten.
- Als je behoefte hebt aan inspiratie om gezond te gaan eten en leven.
- Als je nieuwe gezonde recepten zoekt.
- Als je wegwijs gemaakt wilt worden in alle voedingsadviezen om goede keuzes te kunnen maken.
Wanneer waarschijnlijk niet?
- Als je al weet hoe je onbewerkt en PuurGezond moet eten en geen nieuwe recepten nodig hebt.
- Als je gericht met andere leefstijlonderwerpen dan voeding aan de slag wilt.
- Als je een goeroe met strikte richtlijnen zoekt.
- Als je probleem is dat je de neiging hebt om je te buiten te gaan aan gezond en zelfgemaakt eten.
Boekbeoordelingen: anders denken
In deze categorie kun je de volgende boekbeoordelingen vinden:
Boekbeoordelingen: caloriearm
In deze categorie kun je de volgende boekbeoordelingen vinden:
- Het geheim van slanke mensen (Mieke Kosters)
- Bereik je ideale gewicht (Sonja Bakker)
- Gezond slank met dr. Frank (Frank van Berkum en Arjen Boogerds)
- Het gezonde lifestyle dieet (Mathijs Vrieze)
Boekbeoordeling: Het geheim van slanke mensen
Boektitel: Het geheim van slanke mensen
Ondertitel: Elke dag chocola, 12 kilo eraf
Auteur(s): Mieke Kosters
Beoordeling van Meijke van Herwijnen
Samenvatting
‘Het geheim van slanken mensen’ presenteert een zes stappenplan om slank te worden en te blijven en geeft 31 themamenu’s met 1.200, 1.500 of 1.800 kcal, bijvoorbeeld chipsdag, lekker veel brooddag, chocoladedag en compensatiedag. De zes stappen zijn:
- Bepaal wat je wilt bereiken: je streefgewicht en het gevoel dat je wilt hebben.
- Maak een geschikt basiseetpatroon voor jezelf: kies gezonde producten die je lekker vindt en plan je eten goed.
- Leer omgaan met lastige situaties: koppel andere gedachten aan een situatie zodat je er anders op reageert.
- Zorg goed voor jezelf: beweeg, neem tijd voor jezelf, maak contact met anderen, zorg voor activiteiten die je energie geven en denk aan je persoonlijke verzorging.
- Voorkom teveel eten: maak niet teveel klaar, stop als je genoeg hebt, koop minder lekkers, plan vooraf wat je eet bij bijzondere gelegenheden en ga niet in de buurt van lekker eten zitten of staan.
- Blijf slank: zorg dat je blijft letten op punt 1 t/m 5.
Bestel dit boek bij een internetboekhandel
Achtergrond van de auteurs
Mieke Kosters heeft een achtergrond in de marketingcommunicatie. Ze heeft een opleiding tot gewichtsconsulent gevolgd en haar methode gebaseerd op haar eigen ervaringen. Daarnaast heeft ze samengewerkt met psycholoog Anne de Jong voor het aanscherpen van de theorie achter haar methode.
Schrijfstijl
Vlot, de lezer wordt persoonlijk aangesproken.
Welke positieve dingen biedt het boek?
- Het uitgangspunt is: alles mag, maar wat wil je? Dat helpt je om verantwoordelijkheid te nemen en je in te zetten voor je eigen doel (gewichtsafname en een prettige situatie voor jezelf).
- Je krijgt het advies om de calorieruimte die je hebt, in te vullen met dingen die je lekker vindt en dus bij jezelf te laten passen. De menu’s met luchtige thema’s onderstrepen dit.
- Je krijgt tips voor een gezond basiseetpatroon.
- Er is volop aandacht voor de vaardigheden en vermogens die bepalen of je je gezonde gewoontes kunt volhouden.
- Veel excuses en smoesjes om verkeerde keuzes te maken, worden bij voorbaat al ‘ontmanteld’.
- De stappen in het boek bevatten veel waarheden en inzichten over het omgaan met eten, omgaan met jezelf en keuzes maken.
Wat zijn de beperkingen?
- Het boek is sterk gebaseerd op bewuste keuzes maken. Mensen hebben echter maar zo’n 5% van de tijd de ruimte om bewuste keuzes te maken. De rest van de tijd doen ze dingen automatisch. Daarnaast maakt onze omgeving meestal de ongezonde keuzes aantrekkelijk. Het idee ‘Je hebt een keuze’ blijft dus niet altijd overeind.
- Het uitgangspunt dat je minder calorieen binnen moet krijgen dan je verbruikt, is logisch bij afvallen. Eén van de eerste dingen die in het boek staan over dit onderwerp, is dat je om een kilo per week af te vallen, ongeveer 1.000 kcal minder moet eten dan je verbruikt. Zo’n stap betekent bij de meeste mensen dat ze aan een crashdieet beginnen. Hoewel er een uitleg staat dat te weinig calorieën nemen niet goed is, blijft het boek werken met het idee dat je een kilo per week gaat afvallen. De genoemde pagina op de website waar je je ideale calorie-inname zou kunnen berekenen, bestaat niet meer.
- Zoals bij elk dieet met gevarieerde menu’s, moet je je maaltijden goed plannen en energie steken in je voeding. Dat vinden veel mensen lastig. Dat is juist het probleem.
- Het idee van ‘eet wat je lekker vindt’ en ‘eet elke dag chocola’ ligt wel wat genuanceerder, want het is niet de bedoeling dat je elke dag de ‘chocoladedag’ kiest en de basis van je menu moet gewoon bestaan uit fruit, groente, zuivel en vezelrijke producten. Je moet dus consequent gezond en matig eten.
- In de voorbeeldmenu’s van 1.200 kcal wordt meestal zo’n 300 tot 500 kcal opgebruikt aan ‘lekkers’. Er blijft daardoor (te) weinig ‘calorieruimte’ over om door de dag heen voldoende voedzaam eten te nemen.
- De zes stappen zijn eigenlijk bundelingen van allerlei input over gedrag en denken. Het kan lastig zijn om alle lijstjes en concepten te verwerken in je hoofd. De pagina’s ‘Kom in actie’ kunnen overigens helpen om wel bezig te blijven.
Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?
- Als je het idee hebt dat afvallen synoniem is aan lijnen en afzien en daardoor niet meer gemotiveerd bent om iets te veranderen.
- Als je op zoek bent naar inspiratie om anders te gaan denken bij het afvallen.
- Als je het idee hebt dat er slanke en dikke mensen zijn en jij gewoon de pech hebt dat je bij de dikke mensen hoort.
Wanneer waarschijnlijk niet?
- Als je vaste weekmenu’s zoekt die je kunt volgen.
- Als je een theorie wilt over hoe je moet eten om af te vallen, niet over hoe je moet denken.
- Als je al veel aan je persoonlijke ontwikkeling hebt gedaan en nu gewoon het geduld en/of de vastberadenheid nodig hebt om je inzichten in acties om te zetten.
Hoe herken je stress en wat doe je eraan?
Een beetje stress op zijn tijd is goed. Het zorgt ervoor dat je je grenzen opzoekt (dus: verder komt) en dat je prestaties kan leveren. Maar teveel stress is schadelijk. En het zorgt ervoor dat je niet goed kunt afvallen of op gewicht kunt blijven.
Hoe weet je of je teveel stress hebt? Een aantal praktische signalen:
- Je kunt niks hebben, bent snel geïrriteerd.
- Je hebt steeds minder plezier in de dingen die je doet.
- Je voelt weinig voldoening van klussen die je afmaakt.
- Het lukt niet meer om echt tot rust te komen. Je hoofd blijft druk of je kunt niet stilzitten.
Als je deze situatie te lang laat voortbestaan, is je leven een stuk minder leuk. Bovendien loop je het risico dat je echt afbrandt. Bovenstaande stress-signalen geven namelijk al aan dat je hormoonsysteem overbelast is. Raken je hormoonklieren echt uitgeput, dan krijg je een burnout en moet je langdurig herstellen. Kun je niets meer aan en ben je steeds (bijna) in tranen? Dat zijn signalen van een burnout, waarmee je je het beste bij je huisarts of bedrijfsarts kunt melden.
Een aantal tips als je merkt dat je teveel stress hebt en daar iets aan wilt doen:
- Besef dat stressen niet productief is. Het werkt averechts. Je hoopt namelijk dat het stressen ervoor zorgt dat je straks rust hebt. Daar doe je het voor: je wilt rust! Maar stressen is juist onrust en er zit geen einde aan. Je krijgt niet het leven dat je wilt.
- Werk één voor één toe naar gezonde gewoontes. Je hoofd is vol, dus meer dan één ding tegelijk doen is niet verstandig. Daar wordt je actielijst alleen maar voller van (en wedden dat die gezonde gewoontes dan onderaan komen te staan?). Kies iets simpels dat jou helpt om steeds een beetje te herstellen en in balans te raken. Geef het een vaste plek in je dag of week, zodat je het niet kunt vergeten. Je kunt bijvoorbeeld denken aan een vaste tijd voor je avondeten, een geschikte ontspanningsactiviteit voor de dinsdagavond, een vaste taakverdeling tussen jou en je partner of collega, een vaste pauze in je werkdag dat je tien minuten buiten loopt… kies iets wat goed is voor je en wat je haalbaar vindt. Desnoods is het iets van 1 minuut (rustig op de wc zitten bijvoorbeeld?).
- Doordring jezelf ervan dat stress niet ontstaat door wat je doet of hoeveel je doet. Het ontstaat door wat je erbij denkt. Een klus afmaken voor de deadline met de gedachte: ‘ha, zie mij eens lekker doorwerken!’ zal nauwelijks stress geven, maar de gedachte ‘het moet af, het moet af, want anders…’ geeft wél stress. Je eigen normen en eisen bezorgen jou stress. En misschien kun je je taak niet afschuiven of laten liggen, maar andere gedachtes trainen kan wel! Dat betekent dat je keuzevrijheid hebt, ook als je een volle agenda hebt.
Meer uitleg en adviezen hierover vind je in de boeken Meer rust en Meer energie.
Boekbeoordeling: Het Vastendieet
Boektitel: Het Vastendieet
Ondertitel: Het eenvoudige geheim van periodiek vasten: val af, blijf gezond en leef langer
Auteur(s): Michael Mosley en Mimi Spencer
Beoordeling van Meijke van Herwijnen
Samenvatting
Omdat wetenschappelijk onderzoek aantoonde dat mensen langer en gezonder leven als ze levenslang minder calorieën eten, gingen de auteurs zich hierin verdiepen. Ze vonden dagelijks weinig eten moeilijk vol te houden. Ook om de dag vasten (‘alternate day fasting’) beviel niet, omdat je dan geen vaste weekstructuur hebt. Daarom ontwikkelden ze een eigen systeem waarbij je vijf dagen normaal eet en twee dagen vast – dat wil zeggen: slechts 600 kcal gebruiken op zo’n dag.
Die 600 calorieën worden verdeeld in 250 voor het ontbijt en 350 voor het avondeten, zodat je tussentijds steeds 12 uur vast en toch met je gezin de belangrijkste maaltijden kunt eten. Er zitten een of meer dagen tussen je twee vastendagen. Aanbevolen wordt om op je vastendagen vooral eiwitrijke voedingsmiddelen met een lage glycemische index te kiezen (bijvoorbeeld gestoomde witvis, kip, havermout met magere melk, eieren), zodat je je langer verzadigd voelt. Als je je streefgewicht hebt bereikt, kun je overwegen om terug te gaan naar één vastendag per week als onderhoudssysteem.
Een mogelijke verklaring voor het feit dat vasten mensen gezonder oud laat worden, is dat het lichaam bij voldoende voedsel gericht is op groei, seks en voortplanting. En bij voedselschaarste juist op reparatie en herstel. Een van de lichaamswaarden die daalt bij vasten, is die van het groeihormoon IGF-I. Bij een eiwitrijke voeding stijgt de productie van groeihormoon juist, wat je levensduur kan verkorten (onder andere door een vergroot risico op kanker). Verder zorgt een periode zonder eten ervoor dat je een tijdje de insulineproductie niet op gang brengt. Daardoor worden je lichaamscellen gevoeliger voor insuline en verminder je je risico op onder andere diabetes en het metabool syndroom. En verder val je er natuurlijk van af als je minder calorieën eet gedurende de week.
Bestel dit boek bij een internetboekhandel
Achtergrond van de auteurs
Michael Mosley heeft een opleiding tot basisarts gevolgd en is daarna tv producent, journalist en presentator geworden. Mimi Spencer is journalist met focus op mode, voedsel en uiterlijk. Beide auteurs komen uit Engeland.
Schrijfstijl
Helder, prettig. De auteurs richten zich rechtstreeks tot de lezer.
Welke positieve dingen biedt het boek?
- Een combinatie van wetenschappelijke gegevens met de persoonlijke ervaringen van de auteurs. Ze hebben gezocht naar een manier om caloriebeperking gemakkelijker te maken.
- Er wordt uitgelegd dat regelmatig kleine maaltijden eten ook prima kan zijn, gesteld dat dat gezonde maaltijden zijn en ook echt kleine maaltijden,zodat je niet per saldo meer gaat eten. En dat dit in veel gevallen niet zo is: er wordt veel gesnackt.
- Er wordt aandacht besteed aan het omgaan met een hongergevoel.
- Het uitgangspunt is dat er op de niet-vastendagen ook niets verboden is. Dit geeft keuzevrijheid, zeker voor mensen die steeds vastlopen op de beperkingen van een dieet. Intussen wordt door de vastendagen als het goed is het eten van gezonde voeding aantrekkelijker en neemt je behoefte aan veel suikers, vetten en vlees af.
- Er staan twaalf suggesties in het boek om te zorgen dat je het vasten op jouw manier tot een succes kunt maken.
Wat zijn de beperkingen?
- Hoewel je op de niet-vastendagen alles mag eten wat je wilt, is het uiteindelijk belangrijk om genoeg voedingsstoffen binnen te krijgen. De vasteninstructie is heel simpel, maar je houdt de complexere taak om gezond te gaan/blijven eten.
- Op je vastendagen moet je alsnog calorieën tellen om je twee maaltijden samen te stellen met een totaal van 600 calorieën. Er staat dan ook een calorieëntabel in het boek. Je vastendagen voorbereiden kost discipline net als elk ander dieet.
- Er wordt in het boek vooral aangegeven dat vasten goed te doen is (inclusief twintig pagina’s testimonials en aanbevelingen), terwijl het vaak ook erg lastig wordt gevonden. Bijvoorbeeld als iedereen om je heen wel eet.
- Er wordt aandacht besteed aan met aandacht eten, maar verder niet aan het vinden van balans in je leven (terwijl stress ook een grote factor is bij duurzaam afvallen en gezond blijven).
Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?
- Als je zoekt naar een manier om je calorie-inname levenslang te beperken, maar niet elke dag de hele dag jezelf onder controle wilt houden.
- Als je teveel met eten en diëten bezig bent zodat je daar gestrest van raakt en een eenvoudigere manier zoekt om je calorie-inname blijvend te beperken.
- Als je het leuk vindt om je te verdiepen in (onderzoek naar) vasten en de achtergronden daarbij.
Wanneer waarschijnlijk niet?
- Als vasten je niet aanspreekt.
- Als je toch smoesjes zult bedenken om op je vastendagen (extra) dingen te eten.
- Als je in een levensfase bent dat je lichaam bezig is met groei of voortplanting. ;-)
- Vasten wordt afgeraden voor mensen met diabetes type I, mensen met een eetstoornis en hele magere mensen. Bij medicijngebruik, als je een bepaalde aandoening hebt of als je langer dan 24 uur achter elkaar wilt vasten, wordt professionele begeleiding of advies aanbevolen.
Eten bij vermoeidheid
Als je moe bent, ben je vaak niet op je best. Je vindt jezelf misschien dus niet zo leuk. Als je dan ook nog gaat zitten eten terwijl je weet dat je dat beter niet kunt doen, zou het kunnen dat je dit soort dingen zegt: “Waarom doe ik dit nou!” “Ik heb ook geen ruggengraat.” “Ik weet toch dat ik dit niet moet doen.” “Sukkel.” “Doe nou niet!” “Ja hoor, daar ga ik weer.” “Het is ook hopeloos.”
Met zulke gedachten maak je jezelf almaar kleiner en minderwaardiger. En iemand die moe én een mislukkeling is, zal niet snel een gezonde keuze maken. Bovendien is je oordeel over jezelf niet geheel terecht. Het is niet handig om te gaan eten of snoepen als je moe bent, dat is waar. Maar het is wel logisch gedrag. Bij vermoeidheid krijg je meer stresshormonen in je lichaam en je cellen nemen minder goed energie op. Beide dingen zorgen voor een drang om extra te eten – het liefst calorierijke dingen.
Je eerste stap is dus om jezelf niet met verwijten te overladen. De tweede stap kan zijn om even een nieuwsgierige vraag aan jezelf te stellen: “Ik ben moe. Wat heb ik nu het meeste nodig?” Waarschijnlijk komt er dan vanzelf een antwoord in je op. Hopelijk zie je kans om datgene wat je nodig hebt vervolgens te regelen voor jezelf. Maar als dat niet zo is, scheelt het al een hoop dat je even serieus naar jezelf hebt geluisterd. En je beseft ook dat eten je vermoeidheid alleen maar zal verergeren.
(Tenzij je erachter komt dat je honger hebt natuurlijk! Dan is het tijd om iets gezonds te eten. Dat zal je vermoeidheid dan voor een deel wegnemen, of wellicht zelfs helemaal.)
Meer tips en oplossingen vind je in het boek Afvallen met meer succes, waar deze tekst ook uit komt.
Ik krijg altijd zo’n honger bij het lijnen
‘Honger’ betekent dat je lichaam om voeding vraagt. Eet je op zo´n moment dingen waar geen voeding in zit, dan blijft je lichaam vragen om meer. Eten zonder voeding erin kan een light product zijn, bijvoorbeeld drinkyoghurt met 0% suiker en 0% vet. Je lichaam heeft daar niets aan. Het kan ook iets zijn waar veel brandstof in zit, maar verder geen nuttige stoffen voor je lichaam. Bijvoorbeeld een witte boterham met hagelslag, een croissant, een saucijzenbroodje.
Wil je geen honger lijden (en dus geen eetbuien of gesnaai krijgen, of je poging voortijdig opgeven)? Dan kun je het beste zorgen dat je bij elke maaltijd hoofdzakelijk ‘echt’ eten neemt: dingen die je herkent als iets wat geleefd en gegroeid heeft. Groente, vis, noten, fruit, kip, eieren, volkoren granen en zaden bijvoorbeeld. Dingen die niet door machines gehaald zijn om ze in iets anders te veranderen. Als deze dingen de basis vormen van je eten, krijgt je lichaam veel voedingsstoffen binnen, zonder veel extra brandstof waar je dik van wordt. Met andere woorden: je honger is voor een paar uur gestild, je lichaam krijgt wat het nodig heeft en jij wordt niet te dik.
Meer tips/oplossingen hiervoor nodig? Kijk eens naar het boek Afvallen met meer succes, waar deze tekst ook uit komt.
Als ik niet (meer) afval, geef ik op
Met ‘geen resultaat zien’ bedoelen mensen vaak dat ze op de weegschaal niet zien dat ze zijn afgevallen. Of misschien ben je zelfs een paar ons aangekomen. Het lastige is, dat dit altijd een keer zal gebeuren. Niemand ziet zijn gewicht in een rechte lijn naar beneden gaan. Onder andere omdat je lichaam altijd naar balans zoekt: als het zou toestaan dat je aan een stuk door blijft afvallen, zou je het niet overleven.
Maar er zijn ook andere redenen dat je gewicht soms niet daalt of zelfs stijgt. Er zit bijvoorbeeld variatie in je gewicht. De ene dag houd je meer vocht vast dan de andere (bijvoorbeeld omdat je weinig gedronken hebt en je lichaam als noodmaatregel extra vocht vasthoudt) of er zit meer of minder voedsel in je darmen. Zo kan iemand na een weekend met een uitgebreid diner twee kilo zwaarder zijn – niet omdat hij er twee kilo vet bij heeft, maar omdat hij meer vocht en voedsel in zijn lichaam heeft. Bij vrouwen is er meestal extra variatie op basis van de hormooncyclus.
Door de maand heen kun je één tot drie kilo variëren in gewicht. Als je elke dag weegt, zul je dus ook de stijgingen zien. Ben je daar gevoelig voor, dan kan dat je flink ontmoedigen. Heb je gisteren zo je best gedaan, ben je twee ons aangekomen! Dat is niet eerlijk! Maar feitelijk is er maar één oplossing om zulke teleurstellingen te voorkomen: weeg minder vaak. Bijvoorbeeld maximaal eens per week op een vast moment. En kijk dan vooral naar de grote lijnen van wat er met je gewicht gebeurt, niet naar onsjes meer of minder.
Nog een goede reden daarvoor: veel personenweegschalen geven een cijfer achter de komma. Maar over het algemeen zijn ze niet nauwkeurig genoeg om betrouwbare cijfers achter de komma te geven. Als je je druk maakt omdat je een ons meer weegt dan gisteren, weeg je in werkelijkheid misschien wel een ons minder en dan maak je je dus druk om niets!
Deze tekst komt uit het boek Afvallen met meer succes. Daarin vind je nog 106 andere tips en oplossingen.