Categorie archief: Behoeftes herkennen

Eindelijk mag het!

111020 zwanger (3)Als ik straks zwangerschapsverlof heb, mag ik…

… dingen doen die ik leuk vind
… uitrusten als ik moe ben
… eten als ik honger heb
… mijn eigen tempo bepalen
… lekker vroeg naar bed gaan als ik slaap heb
… heel goed voor mezelf zorgen
… hulp vragen als ik die nodig heb
… onbelangrijke dingen van me afzetten

Hee, eigenlijk verandert er dus niks!

En bij jou? Wordt het bij jou al tijd dat je net doet alsof je vrijwel elke dag zwangerschapsverlof hebt?

Doorslaan en eetbuien

Veel mensen die lijnen of gelijnd hebben, zullen het herkennen: een tijd lang goed bezig zijn en dan ineens doorslaan en (bijna) niet meer in het gareel kunnen komen. Er is niet een bepaalde oorzaak voor; je eerste moment van ‘losgaan’ kan door van alles komen. Maar een aantal veel voorkomende oorzaken zijn:

  • Te weinig eten (of te weinig voedzame dingen eten), waardoor je lichaam op een gegeven moment ingrijpt en de schade in gaat halen. De overlevingsdrang van je lichaam is zo sterk dat je het niet kunt blijven winnen, hoeveel discipline je ook hebt. Op een gegeven moment geef je je over.
  • Steeds denken in regels en verboden, waardoor je op een gegeven moment opstandig wordt of jezelf zielig gaat vinden en gewoon behoefte krijgt om je even niet meer aan de regels te houden.
  • Iets in je omstandigheden waardoor je je discipline kwijtraakt om steeds gezonde keuzes te maken, bijvoorbeeld vermoeidheid of stress. Die twee dingen zorgen trouwens ook voor meer zin in eten, vooral in zoete dingen. Dat heeft met je hormoonsysteem te maken.

Als je je eenmaal een keer hebt uitgeleefd, heeft dat natuurlijk allerlei effecten op je. Misschien krijgt je lichaam ineens een hoop suiker binnen, waardoor je energiehuishouding en je hormoonsysteem in actie komen – en je waarschijnlijk zin krijgt in meer suiker. Of je denkt: “Nu is het verpest, dus ik kan net zo goed doorgaan met alles eten wat los en vast zit.”. Je kunt je bijvoorbeeld ook schuldig voelen of teleurgesteld zijn in jezelf, omdat je het weer niet hebt volgehouden. In de meeste gevallen is je zelfvertrouwen in ieder geval een stuk kleiner geworden. Geen goede basis om je dieet weer rustig op te pakken.

De beste manier om doorslaan, eetbuien en terugval te voorkomen is dus niet om in hetzelfde kringetje te blijven draaien: streng zijn tegen jezelf tot je het niet meer volhoudt en dan na een tijdje weer streng zijn (ook om jezelf te straffen voor de terugval) tot je het niet meer volhoudt. enzovoort. Wees eerlijk: je hebt al bewezen dat het niet werkt. Je lichaam raakt van slag en je vertrouwen neemt af.

Wat wel helpt: je dieetregime vervangen door een plan om in alle opzichten goed voor jezelf te zorgen. Kijk maar eens naar het lijstje met oorzaken. Die dingen vervallen als je alles krijgt wat je nodig hebt, zowel voor je lichaam als voor je geest. Oefenen in voor jezelf zorgen is misschien niet de snelste oplossing als je wilt afvallen, maar je gaat je wel in alle opzichten beter voelen en je lost de oorzaken van je overgewicht voorgoed op. Stel je eens voor wat een omslag dat zou geven!

Toch geen water drinken?

De afgelopen weken kwam ik een paar keer (nieuws)berichtjes tegen dat het advies om dagelijks water te drinken ter discussie gesteld was. Met andere woorden: ‘je moet je maar niet te druk maken als je weinig water drinkt en misschien is het zelfs slecht voor je om veel water te drinken’.

Omdat niet alle berichten duidelijk geformuleerd waren (omdat ‘er is iets geroepen maar er is geen nieuws’ nu eenmaal geen nieuws is), probeer ik even de logica weer terug te brengen in het verhaal.

  1. Als je meet hoeveel vocht wij gemiddeld kwijtraken op een dag (door plassen, zweten, uitademen) en hoeveel we binnenkrijgen (door vocht in voeding en in de lucht die we inademen), blijkt dat er 1,5 liter ontbreekt. Dat zou je dus moeten drinken op een dag om het evenwicht in stand te houden.
  2. Er lijkt geen bewijs te zijn dat extra veel water drinken goed is en zoveel water kan je lichaam ook belasten. Behalve als het warm is of je veel zweet natuurlijk, dan verlies je namelijk ook meer water.
  3. Er werd in de nieuwe berichten aangegeven dat de bedrijven die water verkopen je graag wijsmaken dat je flesjes water moet kopen en leegdrinken om gezond te blijven. In Nederland hebben we prima kraanwater, dus dat hoeft niet. Al die flesjes zijn nog slecht voor het milieu ook.
  4. Vocht uit andere dranken telt ook mee voor je anderhalve liter, behalve alcoholische drank (omdat het afbreken van alcohol veel water vraagt). Van koffie en zwarte thee wordt ook wel gezegd dat het minder effectief is, maar het effect is zeker niet nul.
  5. Een belangrijker argument om water te kiezen in plaats van fris, lightdrank, sap, koffie of thee zou kunnen zijn: als je lichaam dorst heeft, wil het water. Als je dat toch gaat wegklokken of gedachtenloos gaat opdrinken, waarom zou je er dan een smaakje bij moeten hebben? En misschien zelfs suikers of andere stofjes, waar je lichaam op dat moment niet om vraagt?
  6. Ga je iets anders drinken dan water, dan kun je wel andere goede redenen hebben dan dorst. Misschien bevat je drankje voedingsstoffen die je graag wilt binnenkrijgen. Of je hebt zin in precies die smaak. Dan wel goed proeven he, slokje voor slokje! En stoppen als je genoeg hebt. ;-)
  7. Water drinken als je honger hebt, is net zoiets als eten als je moe bent. Het vervult je echte behoefte niet en houdt je lichaam onrustig.

Een argument dat ook opduikt in de berichtgeving, is dat je ‘gewoon’ naar de behoeftes van je lichaam kunt luisteren en de aanbeveling van hoeveel je moet drinken, naast je neer kunt leggen. In beginsel vind ik dat een mooi uitgangspunt, want je lichaam kan vaak goed aangeven wat het nodig heeft. Dus zou je zeggen: drink als je dorst hebt.

MAAR! We zijn zoveel met ons hoofd bezig tegenwoordig, dat we vaak onze aandacht niet bij ons lichaam hebben. En als je iets voelt in je lichaam, is de vraag of je altijd weet te herkennen welke behoefte je nou voelt. Zo dronk ik in mijn tienertijd bijna nooit iets en ik voelde ook geen dorst. Ik had wel altijd hoofdpijn, maar dat verband zag ik niet. Wist ik veel. Toen ik regelmatig water ging drinken, was die hoofdpijn wel binnen de kortste keren weg!

Misschien is een goede richtlijn dus wel: als je veel aandacht hebt voor je lichaam en je behoeftes en ze goed weet te herkennen, ga dan gerust af op je dorstgevoel. Heb je dat niet, of twijfel je, mik dan op 1,5 liter water of kruidenthee per dag. Ander drinken meetellen mag ook, maar neem dat andere drinken alleen als het je wat extra’s oplevert. En als je veel zweet of het is erg warm, neem dan wat extra.

Hormonen en afvallen

afvallen dieet afslanken lijnen hormonen hormoonfactorOmdat zoveel mensen problemen hebben met hun gewicht, wordt er continu onderzoek gedaan naar de oorzaken. Een van de aandachtsgebieden is daarbij je hormoonsysteem.

Voorbeelden van hormonen die met je gewicht te maken hebben:

  • Cortisol: het hormoon dat aangemaakt wordt bij chronische stress. Het zorgt onder andere dat je lichaam van alles gaat doen om te overleven. Energie en vocht vasthouden bijvoorbeeld en spieren afbreken.
  • Insuline, dat regelt dat suiker vanuit je bloed naar je cellen laat gaan – of op andere manieren uit je bloed laat verdwijnen als er teveel suiker in zit.
  • Ghreline, een hormoon dat je eetlust opwekt en leptine, dat je een verzadigd gevoel geeft.
  • Mannelijke en vrouwelijke hormonen (die mannen en vrouwen overigens beiden hebben): testosteron zorgt bijvoorbeeld voor spieropbouw, terwijl teveel oestrogeen of te weinig progesteron er juist voor kan zorgen dat je meer vet vasthoudt.

Dit zijn maar een paar hormonen. En om het allemaal nog ingewikkelder te maken, beïnvloeden ze elkaar ook nog allemaal. Maar natuurlijk geef ik liever het goede nieuws. Hier komt het.

Om je hormoonsysteem in balans te houden, hoef je niets geks te doen.

Het draait gewoon weer om genoeg slapen, gezonde, pure producten eten als je honger hebt, zorgen voor voldoende ontspanning, elke dag water drinken en regelmatig bewegen (zonder daarbij extreem zwaar te sporten). Dus zelfs als je alles over die hormonen weer vergeet en gewoon goed voor jezelf zorgt, doe je het prima.

Nog meer goed nieuws: al die hormonen beïnvloeden elkaar, dus ook andere problemen of klachten die je hebt die met hormonen te maken hebben, kunnen aanzienlijk minder worden als je goed voor jezelf gaat zorgen. Bijvoorbeeld een slechte huid, geen zin in seks of overgangsklachten.

Oh ja, en het is sowieso erg fijn om je fit, aantrekkelijk en ontspannen te voelen.

Apport!


Ik heb een kat die apporteert. Normaal doen honden dat: je gooit een bal weg en dan gaan ze hem halen en leggen hem naast je neer. Onze andere kat apporteert niet. De meeste katten doen het volgens mij niet. Yoki wel.

Het gaat als volgt: ik zit te werken aan mijn bureau en dan hoor ik wat geschuifel onder mijn stoel. Ik kijk naar beneden en dan ligt er een grijs speelmuisje naast mijn stoel. Dan kijk ik achterom en dan zie ik in de gang, bovenaan de trap, Yoki liggen die me verwachtingsvol aanstaart. Ik gooi vanaf mijn werkplek het muisje met een boog van de trap af en zie Yoki zich er achteraan storten. Een halve minuut later ligt het muisje weer naast mijn stoel en is het de bedoeling dat ik het nog een keer gooi.

Ze houdt dit rustig een half uur vol. Niet mijn meest productieve half uur van de dag, maar ik kan tussendoor best een blogtekst typen ofzo. :-) Nu moet ik het muisje weer even gooien, moment…

Wat hier nou zo leuk aan is, is dat het laat zien dat een levend wezen patronen kan aanleren. Yoki heeft eens een muisje naast mij neergelegd en toen gooide ik het weg. Dat was leuk, dus legde ze het weer naast me neer. En het is voor haar ook helemaal geen vraag of ik het weer ga gooien, ze gaat gewoon klaarliggen naast de trap. Zie daar een apporterende kat.

Bij mensen werkt het net zo. Stel bijvoorbeeld dat je gewend bent om direct na het eten op een bepaalde plek op de bank te gaan zitten en de tv aan te doen. Als je dat zes dagen doet, dan denk je er op de zevende dag niet meer bij na. Je zit al op de bank en hebt de afstandsbediening al in je hand voordat je een besluit hebt genomen over wat je die avond wilt doen.

Als ik Yoki’s muisje niet meer gooi, zal ze dat heel jammer vinden. Haar spelletje is weg, wat nu? Waarschijnlijk gaat ze na een tijdje ronddrentelen in een plant hangen of in de gordijnen om mijn aandacht te trekken. En dan gooi ik toch het muisje maar weer…

Ook dit werkt bij mensen net zo. Als jij op die bank gaat zitten en je mag de tv niet aanzetten omdat je dat beter vindt voor jezelf, dan kun je daar behoorlijk onrustig van worden. Je hebt nog geen andere gewoontes en bovendien: waarom moet je leven zo ingewikkeld zijn? Waarom zou je niet gewoon die tv weer aanzetten? Op een gegeven moment heb je daar genoeg van en dan is de kans groot dat je inderdaad de tv weer aanzet.

Stel nu dat er een moment komt dat ik geen muisjes meer wil gooien. Dan is er een slimmere stap om te zetten: de situatie veranderen. Bijvoorbeeld ergens anders gaan zitten, schoon water in het bakje van de katten gaan doen of een ander speeltje neerleggen ergens in het huis en daar de aandacht op vestigen. Zo lang ik op dezelfde plek in huis zit in dezelfde houding, komt Yoki haar muisje brengen. Als ik er niet zit, doet ze dat niet.

Kortom: als je een gewoonte wilt veranderen bij jezelf, verander dan ook iets in de rest van je patroon. Ga aan de andere kant van de bank zitten. Verplaats spullen. Doe dingen in een andere volgorde. Als je alles hetzelfde blijft doen, is het heel lastig om dat ene ding te veranderen. Verstoor je automatismes, dan lukt het veel beter. Handig om te weten als je goede voornemens hebt…

Het ijsje met de minste calorieen

freeimage-993011-webIk vind het jammer dat er in de zomer altijd allerlei calorievergelijkingen voor ijsjes verschijnen. Ik kan namelijk maar 1 goede reden bedenken om een ijsje te eten:
Je hebt zin in de smaak van dat ene ijsje.

En dan moet je dus niet een ander ijsje nemen, omdat dat minder calorieën bevat!

Er zijn ook andere redenen om een ijsje te nemen, bijvoorbeeld dat je het warm hebt en iets kouds wilt. Of dat je zin hebt in iets lekkers en omdat het zomer is, denk je dan aan ijsjes. Of omdat iedereen een ijsje neemt en je jezelf zielig vindt als jij er geen mag.

Maar mijn ervaring is, dat je dan je echte behoefte niet vervult met een ijsje. Als je koelte zoekt, kan dat ook zonder een ijsje. Als je zin hebt in ‘iets lekkers’ zonder dat dat een specifieke smaak is, betekent het meestal dat je onrust voelt en die gaat niet weg door een ijsje. En als je jezelf zielig vindt als je iets niet mag, moet je jezelf vooral niet het lekkerste ijsje verbieden omdat daar meer calorieën in zitten. Dan kun je beter het lekkerste ijsje nemen en daar echt van proeven. En dan stoppen als het minder lekker wordt.

Dat laatste geldt trouwens ook als je het ijsje voor de smaak had gekozen. In totaal krijg je vaak veel minder calorieën binnen als je een half lekker ijsje eet, dan als je een heel ijsje eet dat minder lekker en calorie-arm is…

P.S. Als ik halverwege genoeg heb van mijn Cornetto, bijt ik wel altijd het onderste puntje van het hoorntje er vanaf voor ik hem wegdoe. :-)

Ik trap er niet in

freeimage-14213051-webZaterdag zat ik tv te kijken (ja, ook ik kijk wel eens tv :-)) en toen zag ik ineens iets geks in een reclameblok. Dat wil ik toch even delen.

Zoals je misschien weet, is ‘calorieen’ een meeteenheid voor energie. Zoals je afstand in meters of kilometers kunt uitdrukken, kun je energie in calorieen uitdrukken (of in joules, maar bij eten doet nog steeds bijna niemand dat). Maar reclamemakers doen net alsof dat niet zo is! Ze doen alsof energie goed is en calorieen fout. Kijk maar:

“Mars geeft je energie.”
“Crystal Clear bevat vrijwel geen calorieen.”

Calorieen ZIJN energie. Maar als je de woorden omdraait, denk ik niet dat de reclame nog werkt:

“Mars bevat calorieen.”
“Van Crystal Clear krijg je geen energie.”

En even voor de duidelijkheid: deze zinnen zijn waar.

Dit vreemde verschijnsel laat zien dat we met zijn allen graag meer energie willen en minder calorieen binnen willen krijgen. De mensen die bij mij en mijn collega’s komen voor advies, hebben vrijwel allemaal problemen met hun energie of met hun gewicht. Heel vaak zelfs allebei.

Een advies als dit ook voor jou geldt: denk even niet meer aan teveel calorieen of te weinig energie. Ga eens terug naar de basis: wat heb jij elke dag nodig? En krijg je dat wel? Anders blijf je vechten tegen jezelf en je lichaam.

Oh ja: en reclames zijn dus niet bedoeld als objectieve informatie, maar om je iets te verkopen. Niets mis mee, maar blijf logisch nadenken!

1 3 4 5