Boekbeoordelingen: leefstijl verbeteren
In deze categorie kun je de volgende boekbeoordelingen vinden:
Categorie archief: Leefstijl verbeteren
Boekbeoordeling: Eet meer! van Karine Hoenderdos
Boektitel: Eet meer!
Ondertitel: Lekker in je vel met PuurGezond – Met 70 recepten en 14 dagmenu’s
Auteur(s): Karine Hoenderdos
Beoordeling van Meijke van Herwijnen
Samenvatting
‘Eet meer!’ legt de filosofie van PuurGezond uit: onbewerkt en volwaardig eten kiezen om jezelf te voeden. Je leest waarom dat werkt, wat het je oplevert en hoe je het aanpakt. Er is niets verboden; je concentreert je juist op wat je wél binnen wilt krijgen. Je zoekt je eigen patroon en let op of het haalbaar is en of het eten je goed smaakt. Daarnaast wordt uitgelegd hoe je ook rekening kunt houden met je omgeving (het milieu, de wereld) en er is aandacht voor een gezonde leefstijl. Alleen gezond eten maar verder niet goed voor jezelf zorgen, is immers geen echte oplossing. De grootste kracht van het boek zit in de 70 ondersteunende recepten. Er staan ook veertien dagmenu’s in het boek voor degenen die het fijn vinden om een programma te kunnen volgen.
Bestel dit boek in onze webwinkel
Achtergrond van de auteurs
Karine Hoenderdos is diëtist en journalist/schrijfster. Ze is goed op de hoogte van actuele ontwikkelingen en mengt zich veel in wetenschappelijke discussies over voeding.
Schrijfstijl
Vlot; de lezer wordt persoonlijk aangesproken.
Welke positieve dingen biedt het boek?
- De foto’s en de vormgeving zorgen dat je direct zin krijgt in gezond en smaakvol eten.
- De adviezen zijn gebaseerd op de wetenschappelijke standpunten over wat mensen aan voedingsstoffen nodig hebben, maar geven je de ruimte om zelf te kiezen welke voedingsmiddelen je wilt gebruiken.
- Je krijgt adviezen over wat de beste keuzes zijn, maar het blijft wel praktisch (bijvoorbeeld: haal je fruit goedkoper op de markt of bij de Turkse winkel; biologisch is niet verplicht).
- De aanbevelingen zijn vooruitstrevender dan die van het Voedingscentrum (wat natuurlijk ook kan als je onafhankelijk diëtist bent). De recente inzichten over wat goed is, zijn erin verwerkt.
- De recepten zijn lekker, gemakkelijk te maken en hoewel ze je helpen om ook eens wat anders te eten, bevatten ze ‘gewone’ ingrediënten uit de supermarkt.
- Je krijgt volop ideeën hoe je meer groente, fruit en peulvruchten kunt eten.
- Er wordt aandacht besteed aan hoe je het kunt aanpakken als je bepaalde dingen niet of weinig wilt gebruiken (bijvoorbeeld melk, koolhydraten).
- Achterin staan 88 leuke tips, een soort grabbelton voor steeds nieuwe inspiratie.
Wat zijn de beperkingen?
- De bereidingstijd van de recepten staat niet vermeld, zodat je niet altijd kunt inschatten of je genoeg tijd hebt om het klaar te maken of hoe laat het klaar zal zijn.
- Je kunt bij elk hoofdstuk beginnen met lezen, wat wel als effect heeft dat er herhalingen van informatie staan hier en daar.
- De hoeveelheid vlees en vis per persoon in de recepten sluit niet altijd aan bij wat je dagelijks maximaal zou moeten eten volgens de aanbevelingen in het boek.
Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?
- Als je op zoek bent naar haalbare ideeën om lekkerder en gezonder te eten.
- Als je behoefte hebt aan inspiratie om gezond te gaan eten en leven.
- Als je nieuwe gezonde recepten zoekt.
- Als je wegwijs gemaakt wilt worden in alle voedingsadviezen om goede keuzes te kunnen maken.
Wanneer waarschijnlijk niet?
- Als je al weet hoe je onbewerkt en PuurGezond moet eten en geen nieuwe recepten nodig hebt.
- Als je gericht met andere leefstijlonderwerpen dan voeding aan de slag wilt.
- Als je een goeroe met strikte richtlijnen zoekt.
- Als je probleem is dat je de neiging hebt om je te buiten te gaan aan gezond en zelfgemaakt eten.
Boekbeoordeling: Natuurlijk en gezond (op)voeden met Julia Kang
Boektitel: Natuurlijk en gezond (op)voeden met Julia Kang
Auteur(s): Julia Kang
Beoordeling van Meijke van Herwijnen
Samenvatting
- In dit boek geeft Julia Kang adviezen hoe je jezelf natuurlijk en gezond kunt voeden en hoe je je kind natuurlijk en gezond kunt opvoeden. Ze beschrijft dat stoffen uit je omgeving en je voeding je inwendige systeem kunnen verstoren en daardoor kunnen maken dat je te zwaar wordt.
- In het boek wordt aangegeven dat baby’s en kinderen vaak teveel met giftige stoffen in aanraking komen, bijvoorbeeld door het pas geverfde kinderkamertje, plastic eetgerei en speelgoed, onnodige vaccinaties, wegwerpluiers, schoonmaakmiddelen en (baby)verzorgingsproducten. Daarnaast krijgen kinderen na de borst- of melkvoeding te vaak eten uit potjes of voeding die vooral bestaat uit granen en melk (en daarmee eenzijdig is).
- Julia Kang geeft aan dat biologische voeding ervoor zorgt dat je minder gifstoffen binnen krijgt, waardoor je lichaam minder ontregeld raakt. Voedsel dat door levensmiddelentechnologen is ontworpen, biedt geen natuurlijke voeding. Omdat onze basisvoeding bestaat uit producten met weinig voedingswaarde (bijvoorbeeld brood), is er daarnaast nog maar weinig ruimte voor voedsel dat wel vitamines, mineralen en bouwstoffen biedt.
- Julia raadt aan ’s ochtends heel veel fruit te eten. Voor kinderen kan dit gecombineerd worden met iets om het lekker te maken, bijvoorbeeld een boterham, een zuivelproduct of hagelslag. Verder pleit ze voor groene smoothies: een verse drank die je maakt door groente en fruit te persen. Daarmee kun je de hoeveelheid groente en fruit die je op een dag binnenkrijgt flink verhogen, waardoor je meer voedingsstoffen eet/drinkt. Rauwe groente die uit een blender komt, kan ook gemakkelijker verteerd worden.
- Bij de lunch kun je bijvoorbeeld kiezen voor rijst of quinoa met lekker klaargemaakte groente erdoor. De recepten hiervoor worden in het boek gegeven. Zo wordt nog een reden voor te weinig groenteconsumptie aan de orde gesteld: we hebben niet geleerd om die lekker klaar te maken. Als je daar handvatten voor krijgt, kun je ook een andere insteek kiezen bij je avondmaaltijd. Het boek biedt verschillende recepten met een Koreaans tintje.
- In het boek krijg je verder tips voor natuurlijke tussendoortjes en het overschakelen naar natuurlijke verzorgingsproducten (vaak zelf te maken). Julia pleit ervoor om niet klakkeloos af te gaan op reclames of ‘wat iedereen doet’, maar bewust te letten op stoffen die je binnenkrijgt en onnodige gifstoffen te vermijden. Dat geldt ook voor medicijnen die veel gebruikt worden, maar die alleen symptomen bestrijden en het onderliggende probleem niet oplossen (of zelfs verergeren).
- In het laatste deel van het boek vertelt Julia vanuit haar eigen ervaring dat overeten vaak veroorzaakt wordt door dingen die niet met eten te maken hebben. Ze raadt aan om in dat geval goed bij jezelf na te gaan wat de functie van overeten is voor je en te werken aan de belemmeringen om goed voor jezelf te zorgen.
Bestel dit boek bij een internetboekhandel
Achtergrond van de auteur
Julia Kang heeft zichzelf geschoold tot voedings- en healthcoach.
Schrijfstijl
Alsof Julia tegen je praat. Dat heeft als voordeel dat de tekst gemakkelijk leest en persoonlijk is. De opbouw vind ik soms wat rommelig en er staan wat taalfouten in het boek. Het lijkt alsof er geen redacteur bij is geweest om de tekst te stroomlijnen.
Welke positieve dingen biedt het boek?
- Het maakt je ervan bewust dat niet alles in je omgeving is afgestemd op je gezondheid. Je gaat er misschien vanuit dat experts alles onder controle houden, maar vaak worden dingen geregeld op basis van financiële en economische motieven. Uiteindelijk moet je zelf zorgen dat je lichaam ‘schoon’ blijft vanbinnen en vanbuiten. Ook als je wilt afvallen.
- Het geeft je inspiratie om je basisvoeding te laten bestaan uit dingen met veel voedingswaarde, in plaats van ‘vulling’. Specifiek geeft het praktische mogelijkheden om meer groente en fruit te eten.
- Er staan veel praktische tips in het boek, waarmee je gifstoffen op een eenvoudige manier kunt verminderen of vermijden.
- Julia houdt er rekening mee dat mensen soms een beperkt budget hebben. Het geeft bijvoorbeeld een overzicht van welke groenten en fruit je het beste biologisch kunt kopen, en bij welke soorten het niet zoveel uitmaakt.
Wat zijn de beperkingen?
- De eerste hoofdstukken zijn behoorlijk gefocust op kleine kinderen (krijgen). Daar moet je even doorheen lezen als je het boek alleen op jezelf wilt toepassen.
- In het boek krijg je veel bronnen van gifstoffen en verstoringen aangedragen. Van wifi tot e-nummers, van vaccinaties tot verzorgingsproducten. Om ‘alles goed te doen’ moet je erg gaan afwijken van het gemiddelde en tegen veel dingen gaan protesteren (bijvoorbeeld het gebruik van een plastic drinkfles of schoonmaakmiddelen op de kinderopvang). Dat vinden mensen lastig. Daar wordt wel aandacht aan besteed, maar vooral door te zeggen dat het vanzelf gewoon wordt als iedereen anders gaat denken. Als je gestrest raakt door alles wat er mis is in je omgeving of de confrontaties die je moet aangaan, is dat niet zo handig, want stress heeft een zeer verstorende werking op je lichaam en geest (ook chemisch!).
- Julia Kang zegt eerst op p. 33 dat ze niet zoveel belang hecht aan wetenschappelijk onderzoek, omdat er altijd verschillende interpretaties mogelijk zijn en onderzoek vaak vanuit een bepaald belang wordt gestart. Ze pleit daarom voor het gebruik van logica. In de rest van het boek geeft ze echter regelmatig onderbouwingen door bepaalde wetenschappers en onderzoeken aan te halen. Dit lijkt inconsequent: als onderzoek aantoont dat iets wel meevalt, twijfel je aan de betrouwbaarheid van wetenschappelijk onderzoek. Als je je lezer wilt overtuigen, haal je er onderzoek bij.
- Het lastige is verder, dat je ook met logische redeneringen tot totaal verschillende conclusies kunt komen. Juist als het gaat om voeding en gezondheid gebeurt dat ook: er wordt van alles geroepen. Specifieke adviezen geven zonder wetenschappelijke onderbouwing kan de verwarring verder vergroten. Dit boek bevat veel inhoudelijke adviezen die niet (volledig) onderbouwd worden. Dat wil niet zeggen dat ze waardeloos zijn, maar ze zijn wel lastiger overeind te houden als iemand anders het tegendeel beweert.
Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?
- Als je een standaard Nederlands eetpatroon hebt, gezonder wilt eten en inspiratie nodig hebt (vooral om meer groente te eten).
- Als je nog nooit hebt nagedacht over gifstoffen in je omgeving en het effect op je lichaam (en je gewicht).
- Als je minder giftige stoffen in je omgeving wilt om je lichaam te ontlasten en daar inspiratie en praktische tips voor wilt.
- Als je tips en inspiratie wilt om je kind gezond te voeden en niet onnodig bloot te stellen aan giftige stoffen.
Wanneer waarschijnlijk niet?
- Als je een stappenplan zoekt om af te vallen.
- Als je al erg gespitst bent op gezonde/biologische voeding en het vermijden van gifstoffen en juist wat meer moet ontspannen op dat punt.
- Als je een aanpak zoekt om je algehele leefstijl te verbeteren, niet alleen je voeding (maar ook bewegen, slaap, ontspanning).
Boekbeoordeling: De Hormoonfactor
Boektitel: De Hormoonfactor
Ondertitel: Moeiteloos afvallen door uw hormonen in balans te brengen
Auteur(s): Ralph Moorman
Beoordeling van Meijke van Herwijnen
Samenvatting
Energieverbruik, vetverbranding en spieropbouw (of afbraak) worden gereguleerd door hormonen. Wie wil afvallen en een goed figuur wil, moet dus zijn hormonen goed in balans hebben. Het gaat dan met name om insuline, schildklierhormoon, testosteron, oestrogeen, progesteron, groeihormoon, DHEA, cortisol en melatonine.
Hormonaal kunnen een verschillende dingen misgaan als je wilt afvallen. Je lichaam kan ongevoelig worden voor bepaalde hormonen of te weinig werkende hormonen beschikbaar hebben, zodat de processen in je lichaam niet meer goed aangestuurd kunnen worden. Of andersom: bepaalde hormonen zijn teveel aanwezig in vergelijking met andere hormonen. Dan raak je lichamelijk uit balans. Je hormonen kunnen je lichaam de verkeerde kant opsturen onder invloed van je gewoontes (bijvoorbeeld vet gaan vasthouden als je te weinig eet). En je kunt ziek worden door infecties, waardoor je verder uit balans raakt.
Het Hormoonbalansprogramma uit het boek geeft eerst een checklist met symptomen die wijzen op een teveel aan oestrogeen, een tekort aan testosteron, teveel cortisol, te weinig bijnierhormonen, te weinig schildklierhormoon, teveel insuline of te weinig groeihormoon. Al deze overschotten of tekorten maken het lastig om af te vallen en op gewicht te blijven.
Om de hormoonbalans te herstellen, richt je je aandacht op voeding, beweging en stress. Voeding: je krijgt het advies om natuurlijke producten te eten (groente, fruit, vlees), suiker en koolhydraten te vermijden, voldoende vetten en eiwitten te eten, gluten en zuivel te beperken en koffie, thee, wijn en bier ook te beperken, veel groente te eten om verzuring van het lichaam te voorkomen, vezelrijk te eten en voldoende water te drinken. Wie deze richtlijnen aanhoudt, zal goed voelen wanneer hij genoeg heeft en dus geen calorierestricties nodig hebben. Er staan een paar recepten in het boek; meer recepten staan in het vervolgboek.
Naast deze voeding raadt Ralph Moorman aan om voor een aantal vitamines en mineralen supplementen te gebruiken. Bij elke specifieke hormonale onbalans zijn bepaalde supplementen aanbevolen, die in overleg met een deskundige genomen kunnen worden.
Als beweegprogramma wordt lang en zwaar trainen afgeraden. Een sportprogramma moet het hormonale systeem activeren dat vetafbraak en spieropbouw stimuleert en je conditie verbeteren. Er worden verschillende intervaltrainingen beschreven, waarbij je een paar minuten intensief beweegt, dan even afkoelt, en zo een paar rondjes doet. Daarnaast zijn er zes krachtoefeningen, waarbij je de grote spiergroepen traint.
Overmatige of langdurige stress zorgt voor een hoge aanmaak van cortisol, dat spieren laat afbreken, en voor meer insuline, dat ervoor zorgt dat je vet opslaat (vooral in het buikgebied). In het boek staat een ademhalingsoefening die stress kan verminderen. Helpt dat niet voldoende, dan wordt geadviseerd om een coach te zoeken.
De laatste tip in het boek is om rekening te houden met het natuurlijke (hormonale) ritme van je lichaam. De maandelijkse cyclus van vrouwen kan verschillen in energie met zich meebrengen, maar dat geldt ook voor de cyclus van de dag (’s ochtends relatief veel energie, ’s avonds tot rust komen) en de seizoenen, die oorspronkelijk ook een ander eet- en leefpatroon met zich meebrachten. Regelmaat doet een mensenlichaam goed.
Bestel dit boek bij een internetboekhandel
Achtergrond van de auteur
Ralph Moorman heeft Levensmiddelentechnologie gestudeerd aan Wageningen Universiteit, met als specialisme sportvoeding. Daarna heeft hij Amerikaanse certificaten behaald op het gebied van sport en voeding en is hij zichzelf gaan scholen op het gebied van hormonen en gezondheid.
Schrijfstijl
Duidelijk en zonder onnodige details. De lezer wordt direct aangesproken.
Welke positieve dingen biedt het boek?
- Veel mensen denken dat afvallen ‘wiskunde’ is (rekenen met calorieën). Dit boek laat zien dat het biologie is: je moet rekening houden met de werking van je lichaam.
- Het is een overzichtelijk boek met een duidelijke opbouw.
- De checklist helpt je zien of jouw lichaam mogelijk hormonaal uit balans is en op welk gebied. Dat geeft zicht op mogelijke nieuwe oplossingen, anders dan ‘gewoon minder eten en meer bewegen want die kilo’s moeten eraf’.
- Het belang van stress verminderen wordt ook behandeld.
- Bij de voeding worden producten genoemd die je gewoon in de supermarkt kunt krijgen.
- Er staat een uitgebreide lijst met bronnen aan het eind van het boek, wat belangrijk is als je statements doet over de werking van het lichaam.
Wat zijn de beperkingen?
- Zoals duidelijk staat aangegeven in het boek, draait het hier om het in balans brengen van het lichaam. Eten bij stress, emoties of onrust wordt niet behandeld.
- Veel boeken geven tegenwoordig vergelijkbare adviezen als het om voeding gaat. Interval- en krachttraining zie je iets minder vaak, maar ook steeds meer. De twee punten die duidelijk meerwaarde geven in dit boek, zijn het gericht aan hormoonbalans werken met supplementen en stress verminderen. Daarvoor moet je echter al snel naar een deskundige of coach.
- Zuivel, tarwe (brood dus) en suiker worden afgeraden, waardoor de meeste mensen hun hele voeding zullen moeten omgooien. Dat is vooral lastig als je in een omgeving zit met mensen die hun voeding blijven baseren op zuivel en tarwe.
- Het maken van maaltijden volgens de richtlijnen in het boek zal over het algemeen meer tijd en geld kosten dan boterhammen maken.
- De krachtoefeningen uit het boek moeten in een sportschool gedaan worden, of je moet zelf gewichten aanschaffen.
Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?
- Als je al ‘gewoon gezond en matig bent gaan eten’ en bent gaan bewegen en niet afvalt, en je afvraagt wat je nog meer kunt verbeteren.
- Als je een goede eet- en beweeginstructie zoekt om doelgericht aan je gewicht en je gezondheid te werken.
- Als je je lichaam en je gezondheid niet serieus neemt en denkt dat dat geen gevolgen zal hebben.
Wanneer waarschijnlijk niet?
- Als je al een goed plan hebt voor gezond eten en bewegen, maar je daar gewoon nooit aan houdt.
- Als je je voeding wilt blijven baseren op brood, zuivel en gemaksproducten.
- Als je geen interval- of krachttraining wilt doen.
- Als je gestrest leeft en daar niets aan wilt veranderen.
- Als je vooral een probleem hebt met stress-, emotie- of onrusteten.
Boekrecensie: Voor altijd jong
Boektitel: Voor altijd jong
Ondertitel: Voeding Beweging Levensstijl
Auteur(s): Jesse van der Velde
Beoordeling van Meijke van Herwijnen
Samenvatting
Jesse van der Velde heeft zich geschoold tot personal trainer en zich verdiept in de ‘Hormoonfactor’ van Ralph Moorman. In dit boek pleit hij ervoor dat je je lichaam serieus neemt en je leefgewoontes afstemt op wat je lichaam van je vraagt. Hij gaat in op wat je wel of niet moet eten (waarbij verschillen worden gemaakt op basis van de klachten die je hebt, variërend van darmklachten tot vermoeidheid of emotioneel eten), geeft achtergronden en tips over het verminderen van stress en stimuleert je om te gaan bewegen. Voor dat laatste is ook een DVD bijgevoegd met fitnessoefeningen.
Bestel dit boek bij een internetboekhandel
Achtergrond van de auteur
Jesse van der Velde (1980) heeft zich van 2006 tot 2009 omgeschoold tot fitnesstrainer. Hij heeft een eigen bedrijf waar hij (workout)dvd’s, seminars, ebooks en boeken aanbiedt.
Schrijfstijl
Duidelijk. De lezer wordt direct aangesproken
Welke positieve dingen biedt het boek?
- Jesse geeft aan het begin van het boek de uitgangspunten van zijn visie, zodat je weet waar hij zich op baseert.
- Het boek leest als een tijdschrift, zodat je ook een los stuk kunt lezen.
- Er worden relevante onderwerpen aangekaart voor afvallen; het is niet alleen het standaardpraatje over gezond eten en meer bewegen.
- Er is veel inspiratie te vinden om meer groente en meer gezonde producten te gaan eten. De vormgeving van het boek geeft je ook meteen zin om gezond te leven.
- Er worden knelpunten behandeld waar veel mensen mee zitten en waar ze geen goede oplossing voor vinden in het ‘medische circuit’, bijvoorbeeld darmklachten, stofwisselingsproblemen en vermoeidheid.
- Er wordt veel aandacht besteed aan motivatie en volhouden.
Wat zijn de beperkingen?
- Het boek heeft veel verschillende onderwerpen en kan niet als stappenplan gevolgd worden. Er is ook niet echt een aanknopingspunt waar je het beste kunt beginnen als je niet alle instructies tegelijk kunt opvolgen. En het zijn er veel.
- De richtlijnen voor het eten kunnen behoorlijk afwijken van het eetpatroon dat we in Nederland gewend zijn. Voorbeelden: neem in plaats van cola een groene smoothie, neem in plaats van een speculaasje een kastanjecracker met amandelpasta.
- Adviezen in verschillende delen van het boek kunnen tegenstrijdig zijn (bijvoorbeeld: als je vet rondom je middel hebt, eet dan twee weken groente, vlees, vis en eieren in plaats van koolhydraten – als je last hebt van je schildklier, vermijd dan rood vlees en eieren – maar een trage schildklier en overgewicht gaan vaak samen).
- Sommige instructies zijn behoorlijk extreem. Zo wordt in het begin van het boek meteen aangeraden om elke dag te beginnen met een groene smoothie van een liter (!).
- Als je alle instructies wilt opvolgen, wordt er een forse aanslag gepleegd op je portemonnee (biologische producten, superfoods en supplementen).
- Er worden heel veel onderwerpen kort aangestipt (b.v. los een diepgaand emotioneel probleem op in 2 bladzijden). Daardoor kun je het idee krijgen dat alles op te lossen is, met als risico dat je gefrustreerd raakt als iets bij jou niet lukt. Terwijl uiteindelijk de boodschap van het boek is: eet gezond, beweeg, zorg voor voldoende ontspanning. En dat vinden veel mensen gewoon een moeilijke opdracht.
- Jesse verwijst regelmatig naar onderzoek om zijn verhaal te bewijzen. Regelmatig is dat maar één onderzoek, terwijl over hetzelfde onderwerp ook onderzoeken zijn verschenen met een andere uitkomst.
- Wie op internet vragen stelt op een van de vele plaatsen waar Jesse zich profileert, lijkt nooit antwoord te krijgen.
Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?
- Als je al ‘gewoon gezond en matig bent gaan eten’ en bent gaan bewegen en niet afvalt, en je afvraagt wat je nog meer aan je voeding kunt verbeteren.
- Als je zoekt naar natuurlijke manieren om bepaalde klachten te verminderen, bijvoorbeeld bij darmklachten of vermoeidheid.
- Als je het leuk vindt om je te verdiepen in gezonde voeding.
- Als je ongezond leeft en wilt dat iemand je toespreekt dat je daar verandering in moet brengen.
- Als je ongezond leeft en het roer radicaal om wilt gooien en daar graag uitgebreid mee aan de slag wilt.
Wanneer waarschijnlijk niet?
- Als je een eenvoudige, heldere instructie wilt in een paar stappen om af te vallen en/of gezond te eten.
- Als je gewone boodschappen bij een gewone supermarkt wilt blijven doen.
- Als je al een lange lijst met verbeterpunten hebt voor jezelf, maar het steeds maar niet doet.
- Als je moeite hebt om te focussen en last hebt van informatie-overload.
- Als je weinig vertrouwen hebt in je eigen vermogen om iets te veranderen.
- Als je al teveel feiten over voeding hebt gehoord en daar niets aan toegevoegd wilt zien, vooral geen dingen die strijdig zijn met wat je eerder hebt gehoord.
Boekbeoordeling: Gezond eten, gewoon doen
Boektitel: Gezond eten gewoon doen
Ondertitel: Goede voeding volgens de wetenschap
Auteur(s): Frans Kok en Broer Scholtens
Beoordeling van Meijke van Herwijnen
Samenvatting
Het boek wil de feiten op een rij zetten over eten en diëten. Allereerst wordt een uitleg gegeven waarom snelle diëten niet werken. Er zijn volgens de auteurs geen betrouwbare onderzoeksgegevens waaruit blijkt dat koolhydraatarme/eiwitrijke diëten of vetarme diëten met weinig calorieën erin mensen blijvend helpen afvallen. Dit komt doordat er te weinig voedingsstoffen in het menu zitten om gezond te blijven en omdat mensen het (mede daardoor) niet volhouden en gewoon weer aankomen. Een gezonde, haalbare en blijvende manier om af te vallen is om het geleidelijk te doen door 200 tot 250 kcal per dag minder te gaan eten. Daarmee zou je ongeveer een kilo per maand afvallen.
Om te bepalen of je wel of niet te zwaar bent, worden in het boek de Body Mass Index (BMI) en het meten van buikvet uitgelegd. Ook het ontstaan en vullen van vetcellen en de rol van erfelijkheid worden toegelicht. Er wordt kort uitgelegd hoe belangrijk bewegen is en de beweegladder wordt getoond, zodat je kunt zien hoeveel of hoe vaak je zou kunnen bewegen om fit te worden en te blijven.
Daarna komen de verschillende voedingsstoffen aan de orde: water, vetten, koolhydraten, eiwitten, vitamines en mineralen. Je hebt ze allemaal nodig om je lichaam gezond te houden. Om ze een goede plek te geven in je eetpatroon, wordt een hulpmiddel aangeboden: de voedselpiramide. De basis wordt gevormd door goede leefgewoontes, vervolgens is de volgorde: 1. eet dagelijks veel groente en volkoren graanproducten, kies voor plantaardige vetten, 2. kies voor gezonde bronnen van eiwitten en neem daar niet teveel van en 3. eet slechts bij uitzondering producten met veel (dierlijk) vet, suiker en alcohol erin.
In het boek is een praktijkexperiment opgenomen waarbij Frans Kok een maand lang wat ongezonder en meer eet dan anders en wat minder beweegt en vervolgens een maand gezond eet volgens de piramide en daarbij weer zijn normale beweegpatroon oppakt. De bedoeling is om te illustreren hoe je lichaam kan reageren op een relatief bescheiden verandering in je leefgewoontes. Er wordt een uitleg gegeven over verschillende soorten voedingsonderzoek en wat je daaraan hebt: interventiestudies, epidemiologisch onderzoek en fundamenteel onderzoek. Een goed voedingsadvies is gebaseerd op alle relevante onderzoeken, niet op een enkel kortdurend onderzoek.
Hoewel dit boek begint bij het onderwerp diëten en afvallen, willen de schrijvers uiteindelijk laten zien dat gezond eten leidt tot langer gezond blijven. Helaas houden mensen zich niet goed aan de richtlijnen, al denken veel mensen zelf wel dat ze gezond eten. Dat komt omdat er veel ‘verkeerd’ eten wordt aangeboden in onze omgeving en omdat we zelf ook graag die dingen kiezen. Uit onderzoek komt naar voren dat mensen hun eigen gebrek aan zelfbeheersing en de verleidingen in de supermarkt als grote hindernissen zien. De supermarkten zijn bezig met ‘gezonde logo’s’, maar hebben ook economische belangen.
Het boek sluit af met tien gemakkelijk te maken voorbeeldrecepten, waarbij gezonde keuzes worden toegepast (bijvoorbeeld veel groente, volkoren producten).
Bestel dit boek bij een internetboekhandel
Achtergrond van de auteur
Frans Kok is hoogleraar Voeding en Gezondheid aan Wageningen Universiteit. Broer Scholtens is wetenschapsjournalist.
(Noot van Meijke: toch een beetje bijzonder, het boek beoordelen van de hoogleraar die je je universiteitsdiploma heeft uitgereikt…)
Schrijfstijl
Duidelijk, feitelijk en no-nonsense. .
Welke positieve dingen biedt het boek?
- Het ordent veel gegevens en basisinformatie over voeding(sonderzoek) en doet dat op een duidelijke, maar niet kinderachtige manier.
- Op pagina 60/61 staan twee foto’s met een verzameling voedingsmiddelen: de ene niet zo gezond, de ander wel. Ze zien er op het eerste gezicht niet zo verschillend uit, maar als je goed gaat kijken ga je zien waar het hem in zit.
- Je krijgt inzicht in hoe voedingsonderzoek werkt, ook door het voorbeeldexperiment. Dat kan je helpen bij je beoordeling als je een nieuw dieet tegenkomt waar bij wordt vermeld dat het wetenschappelijk onderbouwd is (wat tegenwoordig veel diëten en boeken claimen).
- Ik ben verrast dat het maar 10 euro kost.
Wat zijn de beperkingen?
- Bij de titel van het boek vroeg ik me af of er bedoeld werd: gezond eten is een kwestie van normaal doen, of juist: je moet gewoon gezond gaan eten. Ik vermoed dat laatste. Nu weet ik dat heel veel mensen het lastig vinden om gezond te eten, zelfs als ze weten wat ze zouden moeten eten. Dat krijgt in het boek relatief weinig aandacht. En de titel draagt dan niet echt bij aan het imago van de voedingswetenschappers (‘die geleerde mensen die zo makkelijk zeggen wat ik moet doen, terwijl dat mij gewoon niet lukt en daar helpen ze me dan niet bij’). De ondertitel was misschien passender geweest als titel.
- ls dit boek mensen moet uitnodigen om van modediëten af te stappen, geeft het volgens mij te weinig houvast. Modediëten bieden vaak een concrete instructie en een belofte dat alles goed gaat komen. Daar hebben mensen ook behoefte aan, dus kun je niet zeggen dat ze dat op moeten geven en in ruil daarvoor dingen uitleggen die ze ook bij het Voedingscentrum kunnen vinden.
- Anders gezegd: er zit een kloof tussen wat de meeste mensen willen (in korte tijd flink afvallen zodat je er slank uitziet) en wat professionals en instanties willen (gezondheidswinst boeken en risicofactoren verlagen). Ook dit boek richt zich op gezondheidswinst, waardoor het voor iemand die wil afvallen, waarschijnlijk geen aansprekend boek is.
- In blauwe kadertjes worden mythes ontkracht, maar de kopjes geven de mythe weer (bijvoorbeeld ‘Pinda’s zijn ongezond’), waardoor je kunt denken dat het een advies of een weetje is, in plaats van een mythe die weerlegd wordt. Zeker als je niet goed leest.
- Mensen eten minder groente dan wordt aanbevolen. Ze vinden andere dingen lekkerder of aantrekkelijker. Bij de recepten aan het eind lijkt het erop dat de kok en/of de fotograaf ook moeite had om de gezonde keuzes vol te houden, want bij de meeste gerechten staat maar weinig groente op de foto. Terwijl die wel in de ingrediëntenlijst staat.
Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?
- Als je goede, feitelijk onderbouwde achtergrondstukjes wilt lezen over afvallen, de werking van het lichaam en gezondheid en ziekte.
- Als je wilt weten wat de huidige gangbare, westerse inzichten zijn over gezonde voeding en afvallen.
- Als je feiten en cijfers wilt hebben over diëten, overgewicht en voeding.
- Als je een nieuw dieet overweegt dat je kritisch wilt beoordelen op basis van breed geaccepteerde inzichten uit de voedingswetenschap.
Wanneer waarschijnlijk niet?
- Als je een afslankmethode of zelfhulpboek zoekt.
- Als je wel weet wat gezond eten is, maar het steeds niet doet.
- Als je de richtlijnen van het Voedingscentrum al kent.
Boekbeoordeling: Het Wasborddieet
Boektitel: Het Wasborddieet
Ondertitel: Een strakke buik in 6 weken
Auteur(s): David Zinczenko en Ted Spiker
Beoordeling van Meijke van Herwijnen
Samenvatting
Deze methode gaat uit van het slim verbruiken van calorieën in plaats van op minder calorieën binnenkrijgen. Vanwege het gezondheidsrisico van buikvet is een slanke, gespierde buik centraal gezet. Het streven is om slanke, strakke spieren op te bouwen. Daarvoor heb je juist voedingsstoffen nodig, dus eet je op een dag zes maaltijden die goed verdeeld zijn over de tijd.
De maaltijden zijn gebaseerd op ‘krachtvoedingsmiddelen’ die positief werken op gewichtsverlies of bepaalde gezondheidsfactoren zoals cholesterol en bloeddruk. Het gaat om amandelen/noten, bonen/peulen, spinazie/groene groenten, magere zuivel, havermout, kip en mager vlees, pindakaas, olijfolie, volkoren granen, eiwitpoeder/wei en frambozen/bessen. Deze producten bevatten relatief veel eiwitten, onverzadigde vetten, vezels en/of calcium en juist weinig bewerkte koolhydraten, verzadigde vetten, transvetten en stroop. Elke maaltijd moet minimaal twee van deze krachtvoedingsmiddelen bevatten. Het boek bevat recepten en suggesties hiervoor.
Aanvullend worden er dagelijkse powershakes aanbevolen die je maakt van magere zuivel, wei/eiwitpoeder, havermout en fruit.
Vanaf de derde week van het programma start er een fitness/trainingsprogramma waarbij je drie tot vijf keer per week een krachttraining doet van 20 minuten. Dat kan thuis of op de sportschool. Op de andere dagen is het aan te bevelen om een korte, stevige wandeling te maken.
Eenmaal per week mag je een junkfoodmaaltijd plannen zodat je leuke gelegenheden niet hoeft te missen en bewust geniet van dingen die je niet dagelijks neemt.
Bestel dit boek bij een internetboekhandel
Achtergrond van de auteur
David Zinczenko is hoofdredacteur van het Amerikaanse blad Men’s Health. In die functie heeft hij zich uitgebreid verdiept in (populair-)wetenschappelijke materie over slank en fit worden en blijven.
Schrijfstijl
Vlot, duidelijk.
Welke positieve dingen biedt het boek?
- Het is vooral gericht op mannen, voor wie er relatief minder dieetboeken beschikbaar zijn.
- Een spiekbrief op pagina 17-18, waar je snel de hoofdlijnen weer kunt oppikken als je het boek eenmaal een keer gelezen hebt.
- Het gaat niet uit van calorieën beperken, maar van het slim verbruiken van energie zodat je afvalt, niet meer aankomt en je fit voelt. Dat betekent dat je goed voor jezelf moet zorgen in plaats van jezelf dingen te onthouden.
- De informatie in het boek is hierdoor ook anders dan bij veel andere boeken en op veel punten nuttig. Bijvoorbeeld het stukje dat uitlegt dat vooral de naverbranding na fitnessoefeningen bijdraagt aan het verbruiken van vetten en dat je je niet moet laten ontmoedigen als je op een apparaat ziet dat je al zwoegend maar een paar honderd calorieën hebt verbruikt.
- Er staan sowieso veel leuke feiten en weetjes in over hoe je lichaam werkt en over gezondheid en ziekte.
- Alle elementen van de aanpak zijn onderbouwd met wetenschappelijk onderzoek.
- Inspiratie om de verschillende maaltijden van de dag eens anders in te vullen, met recepten die niet ingewikkeld zijn en geen ongebruikelijke producten bevatten.
- Duidelijke foto’s van de fitnessoefeningen, zodat je ze thuis kunt doen.
Wat zijn de beperkingen?
- Op de kaft van het boek staat ‘voor mannen en vrouwen’, maar het boek is duidelijk voor mannen gemaakt. Alle voorbeelden van deelnemers die erin staan, gaan ook over mannen die zijn afgevallen (behalve één marathonloopster van 1,70m lang, die afvalt van 58 naar 54 kilo…).
- Mannen vallen gemakkelijker af dan vrouwen door hun andere lichaamssamenstelling (en omdat ze over het algemeen minder vaak gelijnd hebben). De belofte dat je in zes weken 8-10 kilo afvalt, zal voor vrouwen niet waargemaakt worden. Er is overigens een versie van het Wasborddieet voor vrouwen (nog niet door mij gelezen).
- Ik vraag me af of de powershakes met een poedertje niet weggelaten hadden kunnen worden, zodat je gewoon normale dingen kunt eten.
- In de uitwerking van het dieet is de Amerikaanse basis nog wel merkbaar, bijvoorbeeld door het veelvuldig gebruik van pindakaas (ook in de powershakes) en voorbeelden als ‘wat eet je bij de bowlingbaan’.
- Het volgen van deze methode vraagt behoorlijk wat van je dagschema, omdat je zes eetmomenten moet plannen en voorbereiden en vrijwel dagelijks training of wandelen.
- Het trainingsschema start weliswaar pas in week 3, maar vraagt wel van je dat je 3-4 keer per week gaat trainen en bij voorkeur nog twee keer stevig wandelen. Ik kan me voorstellen dat mensen zeggen: als ik 5-6 keer per week ga sporten ga ik natuurlijk slanker worden, daar heb ik geen boek voor nodig om dat te snappen, maar dat wil ik niet of red ik niet.
- Hoewel de foto’s van de fitnessoefeningen voor thuis duidelijk zijn, zijn het wel heel veel verschillende plaatjes en zeker een onervaren iemand zal het als een forse klus beschouwen om al die plaatjes te bestuderen en de oefeningen te doen. Tegen de tijd dat je ze een beetje door hebt, ben je aan het eind van week zes en zou je je resultaat al moeten hebben. Maar ik acht de kans groter dat je afhaakt en al die oefeningen niet gaat uitzoeken en doen.
- Het boek besteedt weinig tot geen aandacht aan afhaken of tegen problemen aanlopen bij het afvallen en gezond (blijven) eten.
Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?
- Als je goede, feitelijk onderbouwde achtergrondstukjes wilt lezen over afvallen, de werking van het lichaam en gezondheid en ziekte.
- Als je een beetje een stoere aanpak wilt.
- Als je je aangesproken voelt door regelmatig en stevig eten.
- Als je ervoor voelt om fitnessoefeningen te doen, thuis of op een sportschool.
- Als je bereid bent om een dagschema aan te houden voor je maaltijden en die ook wilt voorbereiden.
Wanneer waarschijnlijk niet?
- Als je onregelmatig leeft en dat niet kunt of wilt veranderen, met name qua eetpatroon.
- Als je geen zin hebt in fitnessoefeningen.
- Als de krachtvoedingsmiddelen je niet aanspreken.
- Als je gewoon dag- of weekmenu’s wilt volgen en niet zelf wilt nadenken.
- Als je met name geïnteresseerd bent in de mentale/emotionele kant van (over)eten.
Boekbeoordeling: Eet jezelf mooi, slank & gelukkig (Amber Albarda)
Boektitel: Eet jezelf mooi, slank & gelukkig
Auteur(s): Amber Albarda
Beoordeling van Meijke van Herwijnen
Samenvatting
Veel mensen weten niet hoeveel invloed voeding heeft op hoe je je voelt. Amber Albarda is daar zelf achter gekomen toen ze ziek werd en weer herstelde door haar eet- en leefpatroon aan te passen. Ze beschrijft dat goede voeding is: natuurlijk eten kiezen zonder kunstgrepen; het met aandacht opeten en stoppen als je voor 80% vol zit; regelmatig eten en kleine porties nemen. Daarnaast moet je dagelijks 8 glazen mineraalwater nemen en dagelijks (buiten) bewegen.
In een gezonde, natuurlijke voeding zitten met name complexe koolhydraten, kwalitatief goede eiwitten (bijvoorbeeld een combinatie van bonen en granen) en onverzadigde vetten. Daarmee houd je je bloedsuikerspiegel in balans en krijg je voldoende vezels en voedingsstoffen binnen.
Om af te vallen beschrijft Amber Albarda twee fases. 1. Je kiest voor natuurlijk, echt voedsel en neemt alleen koolhydraten in de vorm van groente (75%) en fruit (25%). 2. Je voegt koolhydraten toe, maar alleen volkoren. Verder houd je aan dat je je porties halveert, geen suiker eet, gezonde vetten eet, ongezonde vetten vermijdt, geen (tarwe)brood eet, geen zetmeelhoudende voeding eet na 18.00 uur, eiwitten eet bij elke maaltijd, geen melkproducten gebruikt en geen alcohol en koffie en zoveel mogelijk biologische producten kiest. Daarnaast moet je op tijd naar bed gaan. Deze tweede fase start je op het moment dat je je veel beter voelt dan bij de start.
Aan suiker wordt extra aandacht besteed. Amber Albarda geeft aan dat die je hormoonspiegels verstoort, je eetlust vergroot, je lichaam laat verzuren, je weerstand verlaagt en je darmflora uit balans brengt. In het boek wordt verder toegelicht dat de kwaliteit van onze voeding tegenwoordig zo slecht is, dat je voedingssupplementen met meer dan de ADH moet gebruiken. Er wordt ook beschreven hoe gezonde gewoontes je uiterlijk positief beïnvloeden en je energie vergroten. En dat alcohol je gezondheid negatief beïnvloed, behalve als je alleen af en toe een glas rode wijn drinkt.
Het laatste deel van het boek is besteed aan een verzameling praktische tips over wat je in huis kunt halen aan hulpmiddelen en voedingsmiddelen, welke producten je ter voorbereiding van je week kunt koken en welke recepten je kunt maken.
Bestel dit boek bij een internetboekhandel
Achtergrond van de auteur
Amber Albarda werkte voorheen bij het tijdschrift Miljonair Fair. Nadat ze in Argentinië ziek werd en grotendeels door het veranderen van haar leefstijl herstelde, heeft ze zich omgeschoold. In het boek en op internet staat vermeld dat ze ‘internationaal getraind voedingscoach’ is en dat ze ‘Diet en nutrition’ heeft gestudeerd in Engeland. Welke opleiding ze precies heeft gedaan en wat de grondslag van die opleiding precies is, heb ik niet kunnen vinden.
Schrijfstijl
Helder en pittig. Het is te merken dat Amber veel ervaring heeft met aansprekende stukken schrijven. Alleen het woord ‘wagonladingen’ kwam wel erg vaak terug. ;-)
Welke positieve dingen biedt het boek?
- Een stevig pleidooi over het belang van gezond eten en leven. Na het lezen van de eerste hoofdstukken is de kans groot dat je (weer) het nut ziet van beter eten regelen voor jezelf.
- Veel tips en suggesties om beter en afwisselender te eten dan met boterhammen en een standaard avondmaaltijd. Het laatste (praktische) deel van het boek vond ik daarvoor erg nuttig.
- Informatie die mensen die al redelijk gezond eten, kan inspireren en helpen om een stap verder te gaan en echt gezond te gaan eten.
- Aandacht voor veel voorkomende kwaaltjes en gevoelens van ‘net niet fit zijn’ en de invloed van voeding en leefgewoontes daarop. Gezond eten doe je niet (alleen) om slank te zijn, maar om je in alle opzichten goed te voelen. Daarvan kun je goed doordrongen raken bij het lezen.
- In het boek worden verschillende factoren behandeld die ervoor kunnen zorgen dat je niet (meer) afvalt, ook al eet je weinig en beweeg je genoeg. Bijvoorbeeld een slechte darmwerking, vervuiling van je lichaam, verzuring, hormoonverstoringen. Dat kan een nieuwe ingang geven als je al zo vaak gelijnd hebt en niet snapt waarom er geen kilo’s meer af gaan.
Wat zijn de beperkingen?
- Het lijkt alsof verschillende delen van het boek geschreven zijn om los van elkaar te staan. Bij verschillende hoofdstukken heb ik het gevoel dat het boek opnieuw begint, dat er weer een aanloop wordt genomen om mij te overtuigen dat ik gezond moet eten (terwijl ik die motivatie na het eerste hoofdstuk al had) en dat er een set richtlijnen en tips op me wordt losgelaten. Die is deels anders dan in het vorige hoofdstuk en deels hetzelfde. Op een gegeven moment kreeg ik zelfs regelmatig het gevoel dat ik bepaalde zinnen en teksten voor de tweede keer las.
- Het boek bevat sowieso veel tips en richtlijnen en ze kunnen behoorlijk afwijken van het eetpatroon dat we in Nederland gewend zijn. Geen brood/tarwe bijvoorbeeld, geen suiker, geen zuivel, weinig vlees. Maar ook: geen kraanwater maar mineraalwater, geen koffie, geen alcohol, je groente niet koken, geen magnetron gebruiken, geen fruit bij je maaltijd, alles biologisch. Bij zoveel tips zou ik graag een volgorde aangegeven zien: als ik niet al deze dingen (tegelijk) kan veranderen, welke dingen kan ik dan het beste kiezen om toch iets te bereiken? Door de losse hoofdstukken stapelen de regels zich op tijdens het lezen en er wordt veel gevraagd als je ze wilt toepassen. Het grootste deel van de inhoud van je kast vervangen, naar andere winkels gaan, producten kopen die je nog nooit hebt gebruikt, je eten anders verdelen over de dag… niets blijft hetzelfde. Voor mensen die er geen dagvullende hobby van willen maken, vind ik het veel tegelijk.
- Ik kan niet vinden wat de grondslag is voor de voedingsvisie van Amber. Hij klinkt best logisch, maar er staan ook vrij stevige uitspraken in het boek, soms even tussendoor, die forse consequenties hebben. En dan ontbreekt de exacte onderbouwing met wetenschappelijke bronvermelding. ‘Je moet geen gesmolten kaas eten, want dat kan je maag niet verteren.’ Hoe zit dat? ‘Kies niet voor kraanwater, want dat bevat teveel chloor, fluoride en andere chemicaliën.’ Volgens welke criteria?
Er zijn erg veel voedingsadviezen in omloop, dus hoe beter de onderbouwing en bronvermelding, hoe beter de lezer een advies op waarde kan schatten. Een algemene lijst met geraadpleegde bronnen aan het eind van het boek, is wat mij betreft dan niet genoeg.
Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?
- Als je al ‘gewoon gezond en matig bent gaan eten’ en bent gaan bewegen en niet afvalt, en je afvraagt wat je nog meer aan je voeding kunt verbeteren.
- Als je voor je gevoel redelijk gezond eet, maar het leuk vindt om nog een stap verder te gaan. Of als je je daarmee niet fit genoeg voelt en daar iets aan wilt doen. Bijvoorbeeld bij darmklachten, eczeem, een slechte huid of vermoeidheid.
- Als je het leuk vindt om je te verdiepen in gezonde voeding.
- Als je slecht eet en een donderpreek wilt krijgen over de consequenties daarvan.
- Als je slecht eet en het roer radicaal om wilt gooien en daar graag uitgebreid mee aan de slag wilt.
Wanneer waarschijnlijk niet?
- Als je een eenvoudige, heldere instructie wilt in een paar stappen om af te vallen en/of gezond te eten.
- Als je gewone boodschappen bij een gewone supermarkt wilt blijven doen.
- Als je niet zozeer wilt weten wat je moet eten, maar hoe je met eten om moet gaan.
- Als je al teveel feiten over voeding hebt gehoord en daar niets aan toegevoegd wilt zien, vooral geen dingen die strijdig zijn met wat je eerder hebt gehoord.