Boektitel: De voedselzandloper
Ondertitel: Over afvallen en langer jong blijven
Auteur(s): Kris Verburgh
Beoordeling van Meijke van Herwijnen
Samenvatting
In ‘De voedselzandloper’ geeft Kris Verburgh een nieuw schema om te bepalen wat je wel moet eten en wat niet. Zijn doel daarbij is dat je langer leeft zonder gezondheidsproblemen (een bijwerking is dat je afvalt als je te zwaar bent). In de bovenste driehoek van de zandloper staan de dingen die je zo min mogelijk moet eten, met als belangrijkste producten:
- suikerhoudende dranken, melkproducten
- brood, aardappelen, pasta en rijst
- fastfood, rood vlees
- suikerhoudende producten
- omega-6-rijke olie, margarine, boter, zout, suiker
- medicijnen.
In de onderste driehoek staan de producten die hij aanbeveelt ter vervanging en die dus je basisvoeding moeten vormen:
- water, groene/witte thee, plantaardige melk, koffie, versgeperst sap
- havermoutpap, peulvruchten, paddenstoelen, fruit, groente
- vette vis, gevogelte, eieren, kaas, tofoe, quorn
- zwarte chocolade, noten, sojapap, sojayoghurt
- suikervervangers, gezonde smaakversterkers, gezonde oliën
- voedingssupplementen
In het boek licht Kris Verburgh vervolgens toe op welke onderzoeken hij deze aanbevelingen baseert.
Bestel dit boek bij een internetboekhandel
Achtergrond van de auteur
De Belg Kris Verburgh (1986) is opgeleid tot basisarts. Hij werkt als onderzoeker, schrijver en spreker. Hij heeft een brede belangstelling voor wetenschap (evolutie, het universum, de basis van het leven).
Schrijfstijl
Inhoudelijk gericht. Vrij veel theoretische uitleg, meestal wel toegankelijk gegeven.
Welke positieve dingen biedt het boek?
- Een pleidooi om minder symptomen te bestrijden (b.v. met medicatie) en een betere basis te leggen voor een goede gezondheid. Inclusief indringende beschrijvingen van wat er met je lichaam gebeurt als je er niet goed voor zorgt.
- Een uitleg dat je geen conclusies kunt trekken op basis van een enkel onderzoek, waarvan je de kwaliteit niet kent (wat in de media regelmatig gebeurt).
- Een duidelijke stelling: je moet je boodschap niet afzwakken, alleen maar omdat je bang bent dat mensen de waarheid te ingewikkeld of te moeilijk vinden.
- Een overzicht van de uitkomsten van gerenommeerd onderzoek naar specifieke product(groep)en: wat is wel of niet gezond om (veel) te eten?
- Een eenvoudige samenvatting van de aanbevelingen: het plaatje van de voedselzandloper (in het boek op p. 39, niet dat op de kaft!).
- De bevlogenheid van de auteur om mensen te laten zien wat ze kunnen verbeteren.
Wat zijn de beperkingen?
- Na een betoog dat goeroes te vaak een versimpelde onderbouwing geven bij hun theorie en dan net doen alsof ze het ei van Columbus hebben gevonden, doet Kris Verburgh min of meer hetzelfde: hij geeft aan dat een zandloper die aangeeft wat je wel en niet moet eten dé oplossing is. Terwijl hij niet onderzoekt of het bijvoorbeeld slim is om mensen steeds onder de neus te wrijven wat ze niet mogen eten en of dit model goed werkt. Hij heeft het model gewoon bedacht en uitgetekend. Er staan meer redeneringen in het boek die niet goed zijn onderbouwd of uitgewerkt (bijvoorbeeld: olifanten eten ook nooit vlees en die zijn ook sterk – ja, maar een tijger gaat dood als hij geen vlees meer eet en mensen hebben niet hetzelfde spijsverteringsstelsel als een olifant of een tijger). De losse onderzoeksuitkomsten over producten kunnen kloppen, maar daarmee is niet het voedingspatroon dat Kris Verburgh aanbeveelt als geheel ook onderbouwd.
- De instructies uit het boek zijn weliswaar eenvoudig geformuleerd, maar voor veel mensen niet eenvoudig of aantrekkelijk om toe te passen: elke dag havermout voor je ontbijt en als tussendoortje, lunchen en dineren met peulvruchten en groente. De basis van het standaard Nederlandse voedingspatroon voortaan afzweren: producten met melk, tarwe en suiker erin.
- De uitleg in het boek gaat over wat je wel en niet moet eten. Je krijgt geen hulp hoe je dat voor elkaar moet krijgen als jouw inwendige impulsen en je omgeving je continu verleiden om de verkeerde dingen te eten.
- Bij het inventariseren wat je wel en niet moet eten, gaat Kris Verburgh uit van gepubliceerde, gerenommeerde onderzoeken. Hij benadrukt ook vaak dat hij arts is. Deze combinatie kan je de indruk geven dat dit boek ‘de’ waarheid bevat, terwijl er nog veel onbekend is over voeding en de werking van ons lichaam.
- Er staat behoorlijk wat biologie- en scheikundeuitleg in het boek. Als je die niet goed kunt of wilt volgen, bestaat de kans dat je met losse feiten aan de haal gaat en je eigen keuzes niet goed kunt onderbouwen.
- Hier en daar schept de informatie verwarring, bijvoorbeeld: de glycemische index van producten moet onder de 50 zijn. Volkorenbrood heeft 40, maar dat moet je toch niet nemen? Als je je stofwisseling verhoogt, slijt je sneller. Betekent dat, dat een langzame stofwisseling goed is? Of: oligosacchariden hebben een grotere impact op je insulinehuishouding dan polysacchariden. Maar ik moet wel fruit nemen en geen aardappels?
Wanneer heb je waarschijnlijk iets aan dit boek?
- Als je ongezond eet en wilt dat iemand je toespreekt dat je daar verandering in moet brengen.
- Als je een overzicht wilt van wat je volgens onderzoek beter wel en beter niet (veel) kunt eten.
- Als je zoekt naar natuurlijke manieren om bepaalde klachten te verminderen, bijvoorbeeld bij darmklachten of vermoeidheid.
- Als je het leuk vindt om je te verdiepen in gezonde voeding en de achtergronden daarbij.
- Als je het de moeite waard vindt om aandacht en tijd te besteden aan je eigen voeding.
Wanneer waarschijnlijk niet?
- Als je met andere mensen mee wilt blijven eten die een ‘gewoon’ Nederlands voedingspatroon hebben.
- Als je al een lange lijst met verbeterpunten hebt voor jezelf, maar het steeds maar niet doet.
- Als je het lastig vindt om veel te veranderen aan je voedingspatroon.
- Als je feitelijke informatie (biologie, scheikunde) te droog vindt om je in te verdiepen en een ‘makkelijk’ boek wilt.
- Als je al teveel feiten over voeding hebt gehoord en daar niets aan toegevoegd wilt zien, vooral geen dingen die strijdig zijn met wat je eerder hebt gehoord.
Bestel dit boek bij een internetboekhandel
‘Honger’ betekent dat je lichaam om voeding vraagt. Eet je op zo´n moment dingen waar geen voeding in zit, dan blijft je lichaam vragen om meer. Eten zonder voeding erin kan een light product zijn, bijvoorbeeld drinkyoghurt met 0% suiker en 0% vet. Je lichaam heeft daar niets aan. Het kan ook iets zijn waar veel brandstof in zit, maar verder geen nuttige stoffen voor je lichaam. Bijvoorbeeld een witte boterham met hagelslag, een croissant, een saucijzenbroodje.
Met ‘geen resultaat zien’ bedoelen mensen vaak dat ze op de weegschaal niet zien dat ze zijn afgevallen. Of misschien ben je zelfs een paar ons aangekomen. Het lastige is, dat dit altijd een keer zal gebeuren. Niemand ziet zijn gewicht in een rechte lijn naar beneden gaan. Onder andere omdat je lichaam altijd naar balans zoekt: als het zou toestaan dat je aan een stuk door blijft afvallen, zou je het niet overleven.
In de loop van november beginnen veel mensen en instanties te benoemen hoe lastig de maand december is, bijvoorbeeld voor je fitheid en je gewicht. En ik heb daar ook al eens 
Wist je dat: